Meevallers vind je niet alleen in de begroting van de rijksoverheid. Gelukkig komen ze ook sporadisch in de klimaatwetenschap voor. Want hoewel de afgelopen decennia het ene doemscenario het andere opvolgt als het gaat om de opwarming van de aarde, zijn er zo nu en dan ook lichtpuntjes om hoop uit te putten. Ditmaal uit de koker van de Met Office, de Britse variant van het KNMI.
Onderzoekers hebben namelijk ontdekt dat een belangrijke stroming in de oceaan niet stil zal komen te vallen; zelfs niet in het geval van vergaande klimaatverandering. Aanvankelijk was dat wel de verwachting. Het gaat om de Atlantic Meridional Overturning Circulation (AMOC), een stroming in de Atlantische oceaan die warm water transporteert richting Noordwest-Europese landen. Die landen, waaronder Nederland, hebben hun milde zeeklimaat te danken aan de AMOC.
Stilvallende AMOC
Door klimaatverandering neemt de temperatuur op aarde toe en smelten de poolkappen, waardoor er koud water de zeeën in stroomt. Dat leidt ertoe dat zeestromen zich anders gaan gedragen en in veel gevallen afnemen in sterkte. Zo ook de AMOC. Wetenschappers vreesden altijd dat de AMOC door klimaatverandering helemaal stil zou komen te vallen, en voorspelden zelfs dat dit deze eeuw al kan gebeuren. Daardoor krijgen landen als Nederland een kouder klimaat.
Om te onderzoeken of die angst reëel is, gebruikten de onderzoekers van de Met Office ruim dertig simulatiemodellen. Met die modellen konden ze draaien aan de ‘knoppen’ van het klimaatprobleem, denk aan de hoogte van de CO2-uitstoot en de snelheid van de smeltende ijskappen. Het goede nieuws: zelfs bij het volledig opendraaien van al die knoppen, zal de AMOC deze eeuw hoogstwaarschijnlijk niet stil komen te vallen. Er zal dus altijd een bepaalde hoeveelheid warm water uit de Atlantische Oceaan naar Europa stromen.
Catastrofale effecten
Maar, zo schrijven de onderzoekers in een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Nature, die hoeveelheid kan alsnog wel heel ernstig teruglopen. Uit de rekenmodellen blijkt dat een vier keer zo hoge concentratie CO2 in de atmosfeer ertoe kan leiden dat de AMOC voor 80 procent stilvalt. En dat heeft catastrofale effecten. Weerpatronen en mariene ecosystemen raken dan zo erg in de war dat we dat in Europa gaan merken. Het kan bijvoorbeeld leiden tot minder regenval, wat nadelig kan uitpakken voor de landbouw.
Eigenlijk volgen de bevindingen van de Britse wetenschappers het patroon van al het ‘goede nieuws’ in de klimaatwetenschap. Ja, het worst case-scenario lijkt gelukkig onrealistisch. Maar de scenario’s die overblijven zijn van dusdanige ernst dat onmiddellijk ingrijpen in het terugdringen van klimaatverandering cruciaal is.
Ook opmerkelijk:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
