McKinsey: 5 overlevingsstrategieën bij grondstoffenschaarste

In het rapport Are you ready for the resource revolution schetst McKinsey vijf overlevingsstrategieën voor het bedrijfsleven. Vervanging, optimalisatie, virtualisatie, de circulaire economie en terugdringen van verspilling, zullen bedrijven apart of in combinatie moeten invoeren om in deze eeuw te overleven.

Ceo's moeten niet langer genoegen nemen met een jaarlijkse productiviteitsverbetering van 1 of 2 procent. In plaats daarvan zullen ze elke paar jaar verbeterslagen van 50 procent moeten bereiken. De contouren van die volgende industriële revolutie tekenen zich af, zegt McKinsey. De benodigde technologische doorbraken zijn er al. Het is aan het management om deze kansen te grijpen.

 

1. Vervanging van kostbare, inefficiënte of schaarse materialen

 

Evalueer alle grondstoffen en middelen die nodig zijn voor de kerntaken van het bedrijf, en de producten en diensten die klanten afnemen. Zoek vervolgens efficiëntere, goedkopere, minder risicovolle en minder schaarse materialen. Nieuwe materialen vervangen niet alleen de bestaande, maar voegen ook iets toe. Koolstofvezels zijn niet alleen lichter dan staal of aluminium. Bedrijven kunnen ook beter, efficiënter en mooier ontwerpen. Zoals Tesla bewees met zijn auto's en Boeing met de Dreamliner.

Zelfs in de voedselindustrie is vervanging mogelijk, volgens McKinsey. Een Amerikaans bedrijf ontwikkelde een plantaardig substituut voor eieren. Het mengsel van erwten, bonen of ander plantaardig materiaal smaakt naar ei en heeft de zelfde voedingswaarde. De productie van Beyond Egg is 20 procent goedkoper en heeft geen last van fluctuerende graanprijzen. Ongeveer 70 procent van de kostprijs van een ei wordt bepaald door de prijs van het graan dat kippen eten.

 

2. Optimalisatie van de productiviteit

 

Software-integratie, logistiek en efficiënt gebruik van het machinepark zijn de belangrijkste stappen in dit model. Een bedrijf als GE voorzag zijn vliegtuigmotoren van software die tijdens de vlucht controles uitvoert. Het systeem stuurt alvast een waarschuwing naar de grondploeg als onderhoud nodig is of wanneer een onderdeel aan vervanging toe is. Dat levert GE niet alleen tijdwinst op, maar ook een omzetgroei.

Het Japanse bedrijf Komatsu brengt klanten en bedrijven bij elkaar voor de huur en verhuur van zware, dure machines. De leeneconomie voor de zware industrie. In Nederland doet bijvoorbeeld Floow2 iets vergelijkbaars.

Een goede toepassing van IT verbetert de logistiek, bespaart brandstof, tijd en, als een bedrijf daarvoor openstaat, maakt de weg vrij voor het benutten van elkaars ongebruikte capaciteit.

 

3. Virtualisatie: vertrek uit de fysieke wereld

 

Virtualisatie is een van de lastigste omschakelingen, erkent het adviesbureau. McKinsey vraagt daarom een gedachte-experiment. Zou u nog een wekker, een agenda of een rekenmachine kopen? Bedrijven willen dat graag, dat zijn producten die ze verkopen. Maar waarom zou u? Die functies zitten ook in een smart phone.

Werken kan vanuit huis en door Skype hoeft niemand de deur nog uit om even snel bij te praten. Mogelijk is dat een van de redenen dat het autogebruik in de Verenigde Staten terugloopt. Virtualisatie dringt de gewone wereld binnen en bedrijven moeten zich daarop voorbereiden.

 

4. Circulaire economie

 

Het sluiten van de productiekringloop is een van de grote transities in het economisch denken van de afgelopen jaren. De grote uitdaging is deze te verbreden van lokaal of nationaal niveau naar een internationaal systeem. Essentieel voor die verandering is goed ketenbeheer, selectie van materialen die zich lenen voor een circulaire economie en controle op de supply chain. De boodschap van het rapport  Towards  the circulair economy is dat de wereldeconomie hierin mee moet gaan, nu grondstoffen steeds schaarser worden.

 

5. Terugdringen van verspilling

 

Grondstoffenverspilling is kapitaalvernietiging. Toch nemen weinig bedrijven de moeite om de bedrijfsprocessen op dat punt door te lichten. Het eerdere McKinsey-rapport Bringing lean thinking to energy concentreerde zich op grondstoffen- en energieverspilling. Onnodige verspilling wordt veelal over het hoofd gezien of is te complex voor een snelle oplossing. Bedrijven die het probeerden en analyseerden welke bedrijfsprocessen waarde creëerden en welke verspilling, boekten flinke productiviteitswinst. Verbeteringen leverden niet alleen forse besparingen op, maar leidden ook tot efficiënter energiegebruik.

 

Omwenteling

 

Inspelen op deze trends vergt een omwenteling in de interne en operationele organisatie, erkent McKinsey. De invloed van technologische veranderingen, de opkomst van Big Data en The Internet of Things betekent dat systeemintegratie de belangrijkste stap is. En een van de grootste uitdagingen, omdat het om processen gaat die altijd in beweging zijn.

Bedrijven die deze benadering al toepassen, zijn volgens McKinsey bijvoorbeeld Tesla Motors, Nest Labs, SolarCity en Zipcar. Deze bedrijven hebben het potentieel om traditionele concurrenten voorbij te streven en nu nog ondenkbare businessmodellen te ontwikkelen.

Daarvoor is specialisatie nodig bij het management, scholing en de ontwikkeling van nieuwe kennis. Het goede nieuws is echter dat ieder bedrijf deze omschakeling moet maken. Hoe eerder een bedrijf ermee begint, hoe groter de voorsprong ten opzichte van de concurrentie.

Bedrijven die zich blijven vastklampen aan de oude aanpak zullen het niet redden, voorspelt McKinsey. Bedrijven daarentegen die hun verbeteringen goed van de grond krijgen, worden de grote bedrijven van de 21ste eeuw.

Bron: Rapport Are you ready for the resource revolution | Foto: Library of Congress, via Wikipedia