‘Financier oplopende klimaatschade met hogere belasting op fossiele grondstoffen’

Ik ben een geboren en getogen Limburger. Dus dat was laatst schrikken met de extreme regenval en de overstromingen in mijn provincie. Mijn familie en vrienden wonen voornamelijk in Noord-Limburg en wonen niet dicht bij de Maas. Ze kwamen gelukkig met de schrik vrij. Ze kregen wel veel regen te verstouwen, maar hadden geen schade.

Voor vele andere was dat helaas anders. Niet alleen in Zuid-Limburg. De beelden uit België en Duitsland waren nog veel heftiger, en de schade was er ook veel groter. Er vielen vele doden. Anderen werden in hun bestaanszekerheid bedreigd. De inwoners worstelen nog met het verwerken van een ingrijpende gebeurtenis, werken aan het herstel van hun huizen en straten, en proberen de financiële nasleep het hoofd te bieden. 

In Canada, Griekenland en Californië kampen ze met hittegolven en nauwelijks te beheersen natuurbranden. Als we het IPCC-rapport van gisteren mogen geloven, en dat mogen we, dan is dit allemaal pas een voorproefje. Want met de verdere opwarming van de aarde nemen de weersextremen toe.

Klimaat veroorzaakt miljarden aan schade

In Valkenburg alleen al wordt de schade op 400 miljoen euro geraamd, Duitsland heeft het over 30 miljard euro. Wat zal er nog meer op ons afkomen?

Terwijl De Telegraaf nog een achterhoedegevecht voert door in de berichtgeving erop te hameren dat de zwartste scenario’s teveel aandacht krijgen in het rapport, is tot de rest van de wereld de ernst van de situatie wél doorgedrongen. Bestuurders uit de politiek en het bedrijfsleven spreken over een ‘wake up call’ en benadrukken dat er drastische maatregelen nodig zijn.

Dat horen we helaas niet voor het eerst, dus de vraag is gerechtvaardigd: gaan die drastische maatregelen er nu wel komen?

De koplopers in het bedrijfsleven zeggen dat ze al veel doen, en dat ze afnemers en toeleveranciers zullen proberen mee te krijgen in het verduurzamen van de keten waarin ze actief zijn. Dat zijn goede initiatieven, en die verdienen lof en steun.  

We kunnen verduurzaming versnellen

De realiteit is dat er ontzettend veel gebeurt (lees alle berichten op deze site), maar feit is ook dat de fossiele economie die in meer dan honderd jaar is opgebouwd zich niet zomaar in twee of drie decennia laat transformeren tot een toekomstbestendig systeem. Maar we kunnen die verduurzaming wel versnellen. We moeten ook wel. Vooral in Nederland. Want we doen het helemaal niet goed. Met een schamele 9 procent duurzame energie (elektriciteit en warmte) bungelen we triest onderin in de Europese ranglijstjes.

Wat is er nodig? Wat moeten en kunnen bedrijven doen om het tij te keren? Een rondgang onder bedrijven leverde goede ideeën op: minder gepolder, meer daadkracht, meer samenwerking, meer regie van de politiek. 

Hoe gaan we dat voor elkaar krijgen? Door het IPCC-rapport te gebruiken waarvoor het bedoeld is: als basis voor beleid. In november komen de wereldleiders bij elkaar in Glasgow voor een grote klimaatconferentie. Op basis van de IPCC-conclusies en de schade die we dit jaar als maatschappij op ons nemen is de principiële oplossing niet zo moeilijk.

Zowel de maatschappij als het bedrijfsleven wil welvaart en welzijn; vandaag, morgen en overmorgen. Dat betekent dat we klimaatschade - en het daaruit voortvloeiende menselijk leed - zoveel mogelijk moeten beperken. Is het dan niet logisch dat we de oplopende klimaatschade gaan financieren met een belasting op het gebruik van fossiele grondstoffen?

Klimaatbeleid als business case

Als we de kosten van de klimaatschade meenemen in de ‘business case’ voor klimaatbeleid, dan worden heel veel maatregelen winstgevend. In de praktijk zal dat een spectaculaire stijging van de CO2-prijs betekenen. Geen 50 euro per ton, maar 200 euro, of 500 euro. Sceptici zullen roepen dat dan benzine en kleding duurder worden! Dat klopt, en voor lagere inkomens zullen er compensaties moeten komen, maar de vraag is waar we ons geld liever aan uitgeven: duurdere maar duurzame producten, of het jaarlijks herstellen van vele miljarden aan klimaatschade?

Het is aan de politiek om de nieuwste wetenschappelijke inzichten om te zetten in effectief beleid. Als een dappere en standvastige politiek dat regelt in Glasgow, kan het bedrijfsleven zijn werk doen. Want als het bedrijfsleven ergens goed in is, dan is het reageren op prijsprikkels.