Termen als ESG en CSRD vliegen je vandaag de dag om de oren. Adviesbureaus staan te springen om bedrijven van tools en trainingen te voorzien, en te helpen de CSRD vorm te geven. Toch blijft het voor veel bedrijven een abstract en stug onderwerp, waar geen pasklare oplossing voor is. Marktonderzoeksbureau Ipsos wil die kloof dichten en ontwikkelt een methode die voor alle bedrijven toepasbaar is. “We willen bedrijven zo min mogelijk vermoeien”, zegt Daan Versteeg, country manager van Ipsos in Nederland.
Even opfrissen: wat is CSRD?
CSRD staat voor Corporate Sustainability Reporting Directive en verplicht een groot aantal bedrijven in Europa om vanaf januari 2024 te rapporteren over de impact die de bedrijven hebben op mens en milieu. De CSRD is in november 2022 aangenomen door de Europese Unie en is een uitbreiding van de bestaande Europese richtlijn rondom duurzaamheidsverslaglegging; de zogeheten Non-Financial Reporting Directive (NFRD). De CSRD gaat over het uitvoeren van een ‘dubbele materialiteitsanalyse’, het meten van de langetermijndoelstellingen, niet-financiële indicatoren opnemen zoals sociaal kapitaal en een externe accountantscontrole.
Twee kanten op meten
Versteeg ziet dat bedrijven al heel wat ontwikkelingen doormaken als het gaat over duurzaamheidsrapportage. “Veel bedrijven hebben vrijwillig al eens een materialiteitsanalyse uitgevoerd”, zegt Versteeg. De materialiteitsanalyse is al jaren een bekend onderdeel van vrijwillige rapportagerichtlijnen. “Bedrijven die dat kennen, zijn nu vaak al bezig met de dubbele materialiteitsanalyse.”
Bij een dubbele materialiteitsanalyse wordt de impact twee kanten op getoetst: de impact óp een bedrijf en de impact ván een bedrijf. Denk bij de eerste aan de water- en droogteschade of reputatierisico’s die impact kunnen hebben op een bedrijf. Een bedrijf kan ook impact hebben op mens en milieu: denk aan de CO2-uitstoot of het gebruik van schaarse grondstoffen.
De dubbele materialiteitsanalyse gaat enorm de diepte in, ziet Versteeg. Het vergt veel kennis, tijd en ervaring om de impact van een bedrijf op mens en milieu én andersom uit te vogelen. “Het zijn nu daarom vooral nog de grote bedrijven die zich hier al mee bezig houden. Middelgroot en het mkb blijft logischerwijs nog achter.” De dubbele materialiteitsanalyse is een verplicht onderdeel in de CSRD-richtlijn. Vanaf 2024 moeten veel bedrijven daar verplicht over rapporteren.
De grootste uitdaging is fragmentatie
Uit een recent onderzoek van Ipsos blijkt dat 80 procent van de bedrijven nog een lange weg te gaan heeft als het gaat om de verduurzaming van hun bedrijf. “83 procent van de geïnterviewden zegt dat de KPI’s gefragmenteerd zijn. Dat zien we ook met de CSRD”, zegt Versteeg. Binnen de CSRD zijn bedrijven dus verplicht om de dubbele materialiteitsanalyse uit te voeren, maar wie ze daarin meenemen, bepalen ze zelf. “Concreet betekent dat dus dat bedrijven zelf hun stakeholders in kaart brengen”, zegt Versteeg.
De vraag is of bedrijven daadwerkelijk de relevante stakeholders betrekken in de analyse die van belang zijn. Volgens Versteeg moet dat afgebakend worden in de CSRD-richtlijn. “Het moet voor bedrijven geen box-ticking zijn om de dubbele materialiteitsanalyse uit te voeren. Hoe zorg je er daarom voor dat je zonder al te veel gedoe die stakeholder mapping compleet hebt?”
Maatwerk of standaardmethode?
Dat is iets waar Ipsos naar kijkt. Er is volgens Versteeg een belangrijke rol voor een standaardisatie op het gebied van de rapportage over duurzaamheid. “Die standaard ontbreekt nog voor CSRD. Wij willen op een zo efficiënt en statistisch verantwoord mogelijke manier te werk gaan.” De methode die Ipsos ontwikkelt moet voor alle bedrijven toepasbaar zijn.
Als marktonderzoeksbureau heeft Ipsos veel ervaring met het opstellen van de juiste vragen. “We proberen op een kwantitatieve manier in kaart te brengen hoe je de best bruikbare informatie uit bepaalde vraagstellingen kunt krijgen.” Daarmee wil Ipsos een pasklare methode met voorbeeldvragen ontwikkelen die bedrijven aan hun stakeholders kunnen voorleggen.
Eenduidige methode
Maar daar gaat heel wat werk aan vooraf. “We zijn nu bezig met het uitvoeren van pilots. We leggen de opgestelde vragenlijsten voor aan mensen binnen een bedrijf en kijken wat ze ervan vinden. Haken ze af? Vinden ze de vragen te moeilijk? Op basis daarvan krijgen we een heel duidelijk beeld van welke vragen wel en niet werken. Gedragswetenschappers en sociologen zijn bij het proces betrokken om de vragenlijst perfect te maken”, zegt Versteeg. De methode moet op die manier voor alle bedrijven toepasbaar zijn.
Meer lezen over de CSRD?
Dit artikel is gemaakt door een van onze expertredacteuren in samenwerking met onze partner. Change Inc. werkt met partners die de klimaattransitie aanjagen. Zij kunnen cases presenteren waar anderen zich aan kunnen optrekken en zijn eerlijk over de uitdagingen. Niet één bedrijf is al 100 procent duurzaam, maar veel zijn onderweg. Dankzij ons partnermodel zijn onze artikelen gratis toegankelijk voor iedereen. Benieuwd naar onze partners? Klik hier.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in