Als Shell de gestelde klimaatdoelen niet haalt, dan zijn we inmiddels zo ver dat de rechter oordeelt dat het bedrijf meer inspanningen moet doen om de doelen wel te halen. In de nieuwe financieringsstandaarden zijn strikte duurzaamheidsdoelstellingen opgenomen. De overheid moet ook meer doen om de CO2 uitstoot te beperken. En het merendeel van de consumenten wil dat bedrijven verduurzamen. Duurzaamheid, in brede zin, heeft de wind mee. Niet alleen omdat het moet, maar ook omdat veel bedrijven ook echt willen bijdragen. En omdat inmiddels duidelijk is dat het rendement van een duurzame strategie hoger is. Ook in de wereld van private equity wordt de omslag van de korte naar de lange termijn gemaakt.
Meerdere rollen commissaris
Toch blijven nog veel bedrijven achter, veelal omdat ze worstelen met de concretisering. Er moet worden versneld. Daarbij speelt de Raad van Commissarissen een belangrijke rol. Natuurlijk bestuurt het bestuur, maar gezien de urgentie van het probleem, de snel veranderende omgeving én de kansen, moeten – als er geen duidelijke en ambitieuze omslag in de strategie van het bedrijf komt – de commissarissen de lead nemen.
De theorie wijst een commissaris een aantal rollen toe: toezichthouder, sparringspartner, werkgever van het bestuur en ontsluiter van het netwerk. Eerder heb ik, samen met anderen, ervoor gepleit dat toezichthouders ook de rol van moreel kompas op zich nemen. Niet als de gids naar ‘het ware noorden’, maar als spiegel van de maatschappij. In al deze rollen van een commissaris zit besloten dat zij of hij stappen zet naar het bestuur om verduurzaming te versnellen voor de continuïteit van het bedrijf. Vanuit de lange termijn waardecreatie. Als aanjager kan een commissaris echt het verschil maken. Concreet laten zien waar de kansen liggen, verbinden met de normen en waarden van de organisatie en het bestuur, resultaten eisen en ‘luis in de pels’ van de bestuurder zijn. Niet door zelf te gaan handelen, maar door in de rol van commissaris te blijven.
Verantwoordelijkheid
Dat vraagt wel wat van het leiderschap van commissarissen. Het eigen leiderschap wel te verstaan. Het vraagt inzicht in waar je zelf voor staat en wat jouw morele kompas is. Het vraagt ook een brede definitie van waar ‘jouw’ verantwoordelijkheid ligt; niet alleen bij de onderneming, maar ook in de maatschappij. En het vraagt een duidelijk beeld van de droom van het bedrijf en hoe zich dit concreet vertaalt in de strategie. Niet soft en niet om ‘goed’ te doen, maar juist voor de lange termijn van het bedrijf. Commissarissen, pak die rol!
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in