CSRD staat voor Corporate Sustainability Reporting Directive en verplicht een groot aantal bedrijven in Europa om vanaf dit jaar te rapporteren over de impact die ze hebben op mens en milieu. De CSRD is in november 2022 aangenomen door de Europese Unie en is een uitbreiding van de bestaande Europese richtlijn rondom duurzaamheidsverslaglegging; de zogeheten Non-Financial Reporting Directive (NFRD). Bedrijven moeten verslag doen van onder meer hun CO2-uitstoot, watergebruik en effect op de biodiversiteit, maar ook van de manier waarop ze met hun personeel omgaan.
Bevoegdheid
Een belangrijk onderdeel van de wetgeving is dat de rapportages, net als financiële jaarcijfers, gecontroleerd moeten worden door een geautoriseerde partij. EU-lidstaten mogen zelf bepalen bij wie die taak komt te liggen. Het demissionaire kabinet maakte onlangs de keuze dat in Nederland alleen erkende accountancykantoren een handtekening mogen zetten onder de ESG-cijfers. Andere organisaties, certificatie-instellingen bijvoorbeeld, krijgen die bevoegdheid niet.
Met de CSRD neemt dus niet alleen de administratieve druk op bedrijven die moeten gaan rapporteren toe, ook de werkdruk voor accountancykantoren stijgt. Nederland telt immers duizenden bedrijven die op termijn allemaal CSRD-rapportages zullen moeten opstellen. En onder al die rapportages moet een krabbel van een Nederlandse accountant.
Andere partijen
“In principe zie ik het niet als een bezwaar als andere partijen het ook doen”, vertelt Anke Laan, partner bij de duurzaamheidstak van accountant EY. “Mits ze aan dezelfde eisen voldoen als die aan accountancykantoren worden gesteld. In de praktijk zijn het voorlopig dus alleen de accountants die mogen aftekenen op duurzaamheidsrapportages. Dat mag een financiële accountant zijn, maar ook een duurzaamheidsspecialist. Ik vind dat een goed en belangrijk detail. Het geeft namelijk ruimte voor specialisme en biedt accountancykantoren de mogelijkheid om de werkdruk te spreiden.”
Genoeg capaciteit?
Dat die werkdruk zal toenemen, lijkt een zekerheid. En met een krappe arbeidsmarkt is het afwachten of de Nederlandse accountancysector tijdig voldoende arbeidskracht in huis kan halen om de klus te klaren. Laan geeft aan dat ze alleen zicht heeft op hoe er binnen haar eigen organisatie voorbereidingen worden getroffen. “Ik vind het lastig om voor de hele markt te spreken, maar wij zijn in ieder geval druk bezig om onze capaciteit op te schalen en ons huidig personeel op te leiden. We kiezen er bewust voor om zowel onze financiële accountants als onze duurzaamheidsaccountants op te leiden om CSRD-rapportages te kunnen controleren.”
Hoewel EY volgens Laan op tijd is begonnen, beschouwt ze de capaciteitskwestie als een van de grootste uitdagingen voor de toekomst. “Met name het aantrekken van talent en kwaliteit blijft lastig. We vissen allemaal in een kleine vijver. Wij hebben daar een specifieke projectgroep voor opgericht die tijdlijnen en doelen opstelt om het proces in goede banen te leiden. Het is een uitdaging, maar als je goede plannen maakt, heb je in ieder geval de goede aanpak gevolgd.”
Specialisme
Op dit moment zijn ESG-rapportages nog relatief nieuw en kijkt er altijd een duurzaamheidsexpert mee bij de controle. Dit maakt de capaciteitskwestie er natuurlijk niet makkelijker op. Blijft die specialistische kennis ook in de toekomst nodig, of is de werkwijze dan zo ingesleten dat financiële accountants het zelf kunnen? Laan: “Ik denk dat we altijd duurzaamheidsspecialisten nodig hebben. Voor zaken als scope 3-uitstoot, biodiversiteit, vervuiling en EU-taxonomie heb je experts nodig die daar diep in zitten. Bij de IT-gerelateerde aspecten van audits zijn er ook altijd IT-specialisten betrokken. Wel zijn er veel elementen van de CSRD die financiële accountants er gemakkelijk bij kunnen doen. Het controleren van diversiteitscijfers in personeelsbestanden bijvoorbeeld, of het bepalen wat wel en niet onder de cao valt. Daar kun je heel goed een financiële auditor voor opleiden.”
Deskundigheid
Andere Europese landen, Frankrijk bijvoorbeeld, kennen de bevoegdheid om CSRD-rapportages goed te keuren toe aan een grotere hoeveelheid instellingen. Dat vergroot de beschikbare capaciteit en biedt bedrijven een breder palet aan controleurs om uit te kiezen. Voor Laan staat voorop dat een partij voldoende deskundig moet zijn. Daar moet volgens haar niet op gekort worden vanwege een potentieel capaciteitsprobleem. “Wij pakken als accountancykantoor de taak graag op”, zegt Laan. “Maar daarbij wil ik anderen niet uitsluiten. Als een andere partij over de juiste deskundigheid beschikt, dan vind ik dat die partij ook zou mogen aftekenen.”
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
