Het voorstel, dat de naam ‘Duurzaam is de toekomst’ heeft meegekregen, is ondertekend door de duurzaamheidscommissies van VVD, CDA, D66, GroenLinks, PvdA en de ChristenUnie.Het is afwachten of de onderhandelaars het voorstel overnemen, maar het duurzaamheidsoverleg van de politieke partijen legt alvast een aantal duidelijke ambities op tafel.
Klimaatwet
Zo komt er een klimaatwet waarin de doelen uit een ‘Energieakkoord 2.0’ verankerd moeten worden. Deze wet voorziet in een afbouw van de CO2-uitstoot met 25 procent in 2020, 40 procent in 2030 en 95 procent in 2050. Daarnaast moet ook een energiebesparing van 2 tot 3 procent geborgd worden in de wet.
Energiemarkt
De energiemarkt wordt steeds meer decentraal ingericht, constateren de partijen. Netbeheerders en afnemers moeten daarom worden gestimuleerd om hun rol daarin in te nemen. Er moet daarom visie en invulling komen voor vraagsturing, power-to-gas, energieopslag en warmtenetten.
Daarnaast moet Nederland volgens de opstellers af van het bestaande aardgas-marktmodel, en toewerken naar een warmte-marktmodel waarin WKO, WKK, geothermie, warmtenetten en warmtepompen een prominente rol innemen.
Gaswinning naar een minimum
De gaswinning in Groningen moet volgens de partijen worden teruggeschroefd naar een veilig niveau. “Einddoel is dat aardgasopslag en –winning primair gericht zijn op piek en buffervoorzieningen en industriële precisietechnieken”, schrijven de opstellers.
De kolencentrales moeten op termijn dicht, stellen de partijen, en het kabinet moet een beslissing nemen over het tijdspad. Functieverandering kan helpen om de pijn van sluiting te verzachten, bijvoorbeeld als energieopslag.
Het beleid voor offshore windenergie moet worden geïntensiveerd in de vorm van een routekaart 2030, waarin jaarlijks 2 gigawatt aan nieuw vermogen wordt aanbesteed.
De vervuiler gaat betalen
“Om de markt het werk te kunnen laten doen, verschuiven we belastingdruk van arbeid naar vervuiling en grondstoffen”, schrijven de opstellers van het voorstel. Er komt een bronbelasting op fossiele energiedragers en directe vervuiling. Dat houdt onder meer in dat de CO2-prijs naar minimaal € 50 per ton moet stijgen.
Ook in andere belastingen wordt een duurzame bonus/malusprikkel ingebouwd. De mobiliteit in Nederland moet veel duurzamer worden, vinden de partijen. Zij stellen een wegenbelasting voor op basis van het aantal gereden kilometers en de CO2-uitstoot van het voertuig. Ook de bijtelling moet gebaseerd zijn op de CO2-uitstoot. Ook komt er in de regeling ruimte om energieopslag met elektrische auto’s te stimuleren.
De circulaire economie moet er komen
De politieke partijen zien voordelen in de transitie naar een circulaire economie: minder kosten, meer zekerheid, minder CO2, meer bedrijvigheid. Het nieuwe kabinet moet daarom flink doorpakken na het Grondstoffenakkoord en extra middelen vrijmaken innovatie. De wetgeving moet op orde worden gebracht om belemmeringen weg te nemen.
In die circulaire economie is een belangrijke rol weggelegd voor de landbouw, stellen de partijen. Met wetgeving en prikkels vanuit de overheid moet de sector gestimuleerd worden zelf productiemethoden aan te passen en duurzame innovaties door te voeren.
Het voorstel bevat ook maatregelen die het topsectorenbeleid moeten versterken en duurzaamheid een prominentere rol te geven in bijvoorbeeld handelsmissies. Ook presenteren de partijen plannen voor de opzet van een duurzame ontwikkelingsbank en meer transparantie over duurzaamheid in verslaglegging van pensioenfondsen en overheden.
Foto: Brianmorgan56/Shutterstock
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in