Frankrijk komt als eerste Europese land met klimaat-impactlabel voor kleding

Lang was het oninteressant wat er op het label in je kleding stond. Bij te veel gekriebel, knipten we het er zelfs uit. Daar komt verandering in. De Europese Commissie wil een nieuw systeem om de ‘ecologische voetprint’ van textiel eerlijk te communiceren aan de consument. Frankrijk is alvast begonnen.

11 testjes

Het Franse agentschap voor milieu- en energiebeheer ADEME moet uitzoeken wat er precies in het label moet worden opgenomen. Ze testen nu 11 voorstellen met 500 verschillende kledingartikelen. Ze verschillen in hoe de data wordt verzameld en hoe het label eruitziet.

De beste optie wordt wettelijk verplicht voor modebedrijven in Frankrijk met meer dan 20 miljoen euro omzet. Een soortgelijke regel zal worden ingevoerd in alle lidstaten van de Europese Unie waaronder Nederland. Maar dat gebeurt naar verwachting in 2026.

Groene deal

Deze zet van Frankrijk past helemaal bij de Green Deal van de Europese Commissie. De Europese Unie wil klimaatneutraal zijn in 2050 en de kledingindustrie is een van de grootste vervuilers met een aandeel van 10 procent in de uitstoot van broeikasgassen wereldwijd.

Op dit moment weten merken vaak maar half hoe hun producten precies worden gemaakt. Als dit wettelijk verplichte label een feit wordt, moeten zij alle data van alle tussenpartijen in het productieproces gaan opvragen. Het is een structurele verandering in hoe bedrijven hun kleding produceren die het makkelijker maakt om de industrie te verduurzamen.

Het nieuwe label moet een einde maken aan misleidende groene claims – greenwashing – waardoor consumenten minder duurzaam winkelen dan ze denken. Merken bepalen straks niet meer zelf wat er ‘groen’ is aan hun kledinglijnen; het universele label spreekt voor zich.

Impactlabels kunnen de mode-industrie bovendien circulairder maken. Op dit moment wordt 60 procent van alle geproduceerde kleding binnen een jaar verbrand of op de vuilnisbelt gestort. Voor een circulaire economie moet dat textiel worden gerecycled, maar daar is precieze informatie voor nodig over de stofsamenstelling en de verwerking van de stofvezels. Op dit moment staan die gegevens niet in onze kledinglabels.

Compleet is complex

Wat moet er zeker op het impactlabel staan? Idealiter geeft het beknopt de complete ecologische voetafdruk van een kledingstuk weer, van plantage tot aan de hanger. De drie grootste impactzones van mode moeten er sowieso in: het gebruik van water en energie en de uitstoot van broeikasgassen. Maar hoe meet je hoeveel een merk bijdraagt aan erosie, verzilting en uitdroging door katoenteelt? En wie moet het uitsterven van de Noordelijke witte neushoorn in zijn label opnemen?

Het is ook ingewikkeld om de levensduur van een kledingstuk mee te nemen in een impactlabel. Duurzaam geverfde textiel vervaagt bijvoorbeeld vaak sneller. Wat betekent dat voor de totale impact van een kledingstuk en hoe zet je dat op een transparante, beknopte manier op een label?

Nóg een keurmerk

Frankrijk is zelf vast begonnen, maar uiteindelijk wil de Europese Commissie één standaard voor alle lidstaten. Wereldwijd zijn al 450 soorten milieulabels in gebruik, binnen de EU zijn dat er 200. Keurmerken zoals GOTS en BCI zijn eindelijk mainstream en de consument snapt steeds beter wat ze betekenen. Maakt dit impactlabel het dan overzichtelijker voor de consument of juist niet?

In een aanbeveling van de Europese Commissie van december 2021 staat dat we één gemeenschappelijke methode moeten gebruiken, anders is er te veel beweegruimte voor merken.

Bovendien wordt er gewerkt aan een publieke databank met impactgegevens die steeds worden geüpdatet en door derden worden geverifieerd. Als elk merk zijn kennis daarin deelt, diezelfde databank gebruikt om impact te meten en hetzelfde label voert, kunnen consumenten inderdaad op een betrouwbare, makkelijke manier vergelijken. Het kan het voedingsetiket van de mode-industrie worden.