Changemaker Ellyne Bierman (Reflower): ‘Verse bloemen blijven 10 dagen mooi, kunstbloemen 10 jaar’

Hoe zorg jij voor verduurzaming in de bloemenbranche?

“Het verhuren van kunstbloemen is een circulair alternatief voor verse bloemen. Zo kunnen mensen genieten van bloemen zonder ze te bezitten en zonder iets weg te gooien. Het idee is ontstaan toen ik ging trouwen. We hadden een heel mooie bloemenboog die ik graag wilde namaken met kunstbloemen. Ik vond het namelijk superzonde dat al dat moois al na één dag werd weggegooid. Ik ben me gaan verdiepen in kunstbloemen en zag een enorm verschil in kwaliteit: je hebt heel mooie en heel lelijke. En de mooie vond ik kostbaar. Het leek me zonde om veel geld te betalen om vervolgens voor altijd dezelfde bloemen te hebben staan. Toen ontstond het idee om een platform op te zetten waar je bloemen kan bestellen en kan omwisselen als je erop bent uitgekeken. Mijn doel is dat er minder verse bloemen worden geteeld en weggegooid. Hoe meer mensen met kunstbloemen bezig zijn, hoe minder dat gebeurt.”

Wat is de milieubelasting van een boeket bloemen?

“De gemiddelde CO2-uitstoot van een boeket verse bloemen is 4 kilogram. Dat geldt ook voor een vergelijkbaar boeket kunstbloemen. Het grote verschil is dat de verse bloemen tien dagen mooi blijven en kunstbloemen tien jaar. Maar het is niet alleen de CO2-uitstoot. Het is ook het pesticidegebruik, het water dat wordt vervuild, het gasgebruik in de kassen en het feit dat veel bloemen worden ingevlogen en geëxporteerd naar andere landen. De sierteelt doet wel zijn best om te verduurzamen, maar het gaat ontzettend langzaam. Er zijn een aantal heel goede duurzame biologische bloemenalternatieven, maar dan heb je in januari en februari geen bloemen. In de winter groeit hier niks, zo werkt de natuur nu eenmaal. Omdat de bloemisten het hele jaar vol staan met allerlei bloemen die overal vandaan komen, beseffen mensen dat niet.”

Dus veel mensen zijn zich niet bewust van de negatieve impact?

“Nee. Het is ook een bizarre contradictie. Bloemen zijn zo mooi, je kan je bijna niet voorstellen dat het vervuilend is om ze te telen. En iedereen is er dol op. Het voelt echt als een traktatie om voor jezelf een mooie bos te kopen. Het is ook een cadeau-ding. Bloemen worden gegeven met Moederdag, Valentijnsdag, verjaardagen, noem maar op. Maar je kan ook heel blij worden van mooie kunstbloemen. Gelukkig wordt dat steeds meer ingezien. Kunstbloemen schudden langzaam maar zeker het oubollige imago van zich af. Bloemisten en tuincentra verkopen ze inmiddels ook. De tijd is er rijp voor.”

Zie je dat ook terug in jouw klantenkring?

“Ja, de vraag is er zeker. De klanten waar we bloemen en vazen afleveren zijn heel divers. Aan de ene kant zijn het consumenten. Onze creaties staan dus gewoon bij mensen thuis. We bedienen ook de zakelijke markt. Onze boeketten komen terecht bij ziekenhuizen, autodealers, horeca, cateringpartijen. Leuk om te benoemen is dat we ook kunstbloemen neerzetten bij diverse advocatenkantoren. Je zou het misschien niet zeggen, maar die lopen voorop. Voor bedrijven is het gemak van onze kunstbloemen aantrekkelijk. Je hoeft geen water te geven en geen vazen schoon te maken. Wanneer de klant het aangeeft, ruilen we de bloemen en vazen om voor een ander exemplaar. We leveren trouwens ook kunstbloemen voor eenmalige events. Diners, trouwerijen, beurzen, dat soort dingen.”

Inmiddels staan er duizend vazen op vijfhonderd locaties. Het werkgebied van Reflower beslaat Utrecht, Noord-Holland en Zuid-Holland. “Ik zou graag uitbreiden. Dan wordt de positieve impact nog veel groter. Maar het is nu al een hele organisatie. Er zit veel arbeid in circulair ondernemen. Het wegbrengen, het ophalen, het schoonmaken, nieuwe boeketten maken. Dat is tijdsintensief. Bij de start ben ik daar misschien wat naïef in geweest. Lange tijd deed ik alles zelf en reed ik bestellingen van hot naar her. Dat ging goed, maar naarmate je wil uitbreiden, wordt het lastiger.”

Zijn er nog andere uitdagingen waar je tegenaan loopt?

“Ik ben de laatste tijd druk geweest met de Reclame Code Commissie. Er is een klacht ingediend door iemand werkzaam in de bloemenbranche. Volgens de indiener is er sprake van misleiding. De claims van Reflower op het gebied van circulariteit en zero waste kloppen niet, zo was het commentaar. De uitspraak is inmiddels geweest en de klacht is gegrond verklaard. Ik mag niet zeggen dat kunstbloemen duurzamer zijn dan verse bloemen. Wanneer kunstbloemen na één keer worden weggegooid, klopt dat namelijk niet. Het feit dat we dat niet doen, verandert daar niks aan. Zero waste is ook een punt van discussie. Ik heb gerekend dat we de bloemen zo’n tien jaar gebruiken, waarna de indiener van de klacht zich afvraagt wat er na die tien jaar dan mee gebeurt. Gelukkig heb ik geen dure reclamecampagne lopen, maar ik moet wel aanpassingen doen op mijn website. Eigenlijk wil ik zero waste niet weghalen, want we gooien niks weg. Al met al is het een heel gedoe. Ik vind het jammer dat dit gebeurt bij alle koplopers. Start-ups die het anders willen doen, worden aangevallen door de oude industrie. Dus ja, dat noem ik zeker een uitdaging.”

Met welke partij zou je willen samenwerken en waarom?

“Ik werk al samen met Tiny Library. Dat is ook een bibliotheek, maar dan voor babyproducten. Het concept is hetzelfde, dus het is handig om met elkaar te sparren over het systeem dat we gebruiken en hoe we het logistiek aanpakken. Als we op een bepaalde manier meerdere bibliotheken bij elkaar zouden voegen, is het voor ons makkelijker te organiseren en zijn er minder reisbewegingen nodig. Dat zou een superleuk idee zijn voor de toekomst.

In Alkmaar hebben we recent een bloemenbibliotheek geopend voor patiënten. Mensen kunnen in het ziekenhuis een boeketje huren. Bij ontslag uit het ziekenhuis wordt het weer ingeleverd bij de winkel. Onze kunstbloemen zijn goedkoper dan een verse bos, het zit al helemaal leuk in een vaas en we hoeven het niet weg te gooien. Dat concept zou ik graag uitrollen naar andere grote ziekenhuizen. Het lijkt mij een fantastisch plan.”

Meer Changemakers:

• Changemaker Joost de Kluijver (Closing the Loop): ‘Je moet mij vooral in het begin inzetten, maar daarna in een dwangbuis stoppen’
• Changemaker Kadir van Lohuizen legt met zijn camera de wereldwijde voedselketen vast: ‘Beelden zeggen veel’
• Changemaker Eva Ronhaar (HEMA): 'We veranderen van een bedrijf dat duurzame dingen doet, naar een duurzaam bedrijf'