“Energietransitie is niet alleen een kwestie van duurzaamheid, het is ook gewoon een economische kans”, vertelt Marloes Ras, medeoprichter van Madoqua. “Het gaat om het opbouwen van nieuwe industrieën en het versterken van onze energieonafhankelijkheid.”
Samen met Rogaciano Rebelo, haar Portugese partner, zag ze in 2019 direct de potentie van een memorandum of understanding tussen Nederland en Portugal. "Portugal heeft een ideale locatie voor de productie van groene waterstof, met Nederland als perfecte afname- en doorvoerpartner via de Rotterdamse haven.”
Project vanaf de basis opgebouwd
Madoqua’s project wordt ‘vanaf de grond opgebouwd’, zoals Ras stelt. “In deze sector vliegen de miljoenen en miljarden je om de oren, maar dan staan de fabrieken er nog niet. Die moeten ontwikkeld worden from scratch. Dat is precies wat wij doen. Maar die aanpak vraagt om een lange adem en grondig ontwikkelwerk, maar biedt ook de mogelijkheid om alle aspecten van het project te optimaliseren.”
Van green premium naar competitieve oplossing
Eén van de grootste uitdagingen in de ontwikkeling is de zogenaamde ‘green premium’ — het prijsverschil tussen conventionele en groene ammoniak. “Als potentiële afnemers de keuze krijgen tussen grijs of groen, willen of moeten ze groen. Maar zodra het aankomt op een hogere prijs, wordt het gesprek complexer,.”
Om dit prijsverschil te minimaliseren, ontwikkelt Madoqua eigen wind- en zonneparken. “Ongeveer 70 procent van onze kostprijs is stroom. Door de volledige keten te optimaliseren en eigen duurzame energiebronnen te ontwikkelen, werken we aan een competitief product.”
Strategische steun uit Nederland en Europa
De recente investering van 1 miljoen euro door Invest International, bedoeld voor de ontwerpfase en commerciële afspraken, onderstreept het strategische belang van het project. “We zijn opgericht om juist daar te investeren waar commerciële banken terughoudend zijn vanwege risico’s of lange terugverdientijden”, vertelt Tim Zijderveld, Investment Manager bij Invest International.
Voor Ras betekent deze steun meer dan alleen financiële ruggensteun. “Het laat zien dat de Nederlandse staat erkent dat wat wij doen belangrijk is. Die erkenning is misschien nog wel waardevoller dan het geld zelf — dat je eigen land je steunt met een speciaal platform dat zegt: wij moeten pionieren.”
Europese doorbraak
Een nóg grotere doorbraak kwam met de selectie door de European Hydrogen Bank, die 245 miljoen euro aan steun toezegde over een periode van tien jaar. Hoewel dit bedrag gekoppeld is aan strikte voorwaarden — het project moet eerst operationeel zijn — biedt deze erkenning belangrijke voordelen, ziet Ras.
“Het helpt nu vooral omdat het vertrouwen geeft. Afnemers weten: ze hebben alle belangrijke stappen doorstaan van de EU. Bovendien geeft het ons meer ruimte om het juiste onderzoek te doen.”
De weg naar grote investeerders
De combinatie van Nederlandse én Europese steun vormt een belangrijke — en noodzakelijke — stap in het aantrekken van grotere investeerders. “De grote investeerders willen het liefst allemaal instappen op het punt van de finishlijn, of één dag ervoor”, zegt Ras. “Er is dan veel kapitaal beschikbaar. Maar de grote vraag is: hoe kom je daar? Want je hebt ontwikkelbudget nodig om aan te tonen dat het haalbaar is en dat je een businesscase hebt.”
‘Kopgroep van de waterstofeconomie’
De eerste fase van het project voorziet in een jaarlijkse productie van 300.000 ton groene ammoniak, met plannen om dit in de tweede fase uit te breiden naar meer dan 1 miljoen ton. Via een speciale ‘groene corridor’ zal de ammoniak vanaf 2029 worden getransporteerd naar Rotterdam en Duisburg, waar het kan dienen als grondstof voor de industrie en als schone brandstof voor de scheepvaart.
Het project zal direct werkgelegenheid bieden aan 115 mensen, met naar schatting nog eens 3.000 indirecte banen. Zijderveld ziet vooral het belang van een Europese samenwerking. Het project is namelijk een samenwerking tussen Madoqua, het Nederlands-Canadese Power2X én het Deense Copenhagen Infrastructure Partners.
“Je kunt als Europa beter samen geld inzetten op één project, in plaats van versnipperen”, aldus Zijderveld. “We zien dit als een belangrijke stap voor Nederlandse bedrijven om in de kopgroep van de waterstofeconomie mee te gaan.”
‘Je moet gewoon beginnen’
De weg naar realisatie vraagt om wel volharding. “Als je het aan mij vraagt, dan weet ik zeker dat we die fabriek gaan bouwen”, aldus Ras. “Is het altijd makkelijk? Nee. Soms ook frustrerend. Op een dag met meerdere tegenslagen denk je soms: waarom pakken we als EU niet door als we dit als doel hebben gesteld?”
“Er is veel kritiek dat Europa te weinig doet aan de energietransitie”, concludeert Ras. “Maar wij laten zien dat er wel degelijk partijen zijn die concrete stappen zetten. Met een goed idee, hard werken en de juiste partners kun je ver komen. Het perfecte plan bestaat niet — je moet gewoon beginnen.”
Dit artikel is gemaakt door een van onze expertredacteuren in samenwerking met onze partner Invest International. Change Inc. werkt met partners die de klimaattransitie aanjagen. Zij kunnen cases presenteren waar anderen zich aan kunnen optrekken en zijn eerlijk over de uitdagingen. Niet één bedrijf is al 100 procent duurzaam, maar veel zijn onderweg. Dankzij ons partnermodel zijn onze artikelen gratis toegankelijk voor iedereen. Benieuwd naar hoe wij werken? Klik hier.
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
