“Wat we nu zien is de schaduwzijde van jaren van enorme economische groei, met consequenties die we niet konden of niet wilden zien,” zegt Van der Noordaa. “Er zijn een aantal fundamentele veranderingen nodig.”
Van der Noordaa is CEO Banking Benelux en sinds 2006 lid van de raad van bestuur van de ING Groep N.V. Met een omzet van 55 miljard euro in 2010 is de groep het 12e bedrijf ter wereld gemeten naar omzet.
De bank en verzekeraar zet sinds de eeuwwisseling in op maatschappelijk verantwoord ondernemen. De inspanningen werpen hun vruchten af. In oktober eindigde het bedrijf op de 64e plaats van de 500 bedrijven geanalyseerd in de Newsweek Green Rankings, een gerespecteerde duurzaamheidsbarometer.
Dilemma’s
“Het begint bij jezelf,” legt Van der Noordaa uit. “ING opereert sinds 2007 volledig klimaatneutraal door het gebruik van groene energie en het compenseren van onze gebouwen, zakenreizen en datacentra. Daarnaast hebben we elk jaar doelstellingen om ons energieverbruik terug te dringen.”
“Maar de grootste impact van een bank als ING zit uiteraard in de projecten die wij financieren. Een voorbeeld: jaarlijks investeren wij ongeveer €3 mrd in energieprojecten. In 2005 was nog 2 procent daarvan voor hernieuwbare energie. Inmiddels is dat 29 procent.”
ING heeft strikte criteria opgesteld waar ze wel en niet in investeert, en is daar transparant in. Geen dierproeven, geen bont. Aan de andere kant neemt ING bijvoorbeeld niet fundamenteel stelling tegen investeringen in de defensie-industrie.
Van der Noordaa is realistisch. “We investeren niet meer in clusterbommen,” zegt hij. “Maar als een dochterbedrijf van een gerenommeerd, beursgenoteerd concern één onderdeel levert voor een militair apparaat, kunnen we het hele concern dan niet meer financieren? Dat zijn moeilijke vragen, die we stuk voor stuk zorgvuldig afwegen. Die discussie gaan we ook graag aan met de buitenwereld.”
“We hebben wél de keuze gemaakt om niet meer te investeren in visserij die niet volledig duurzaam is. Dat heeft ons klanten gekost, maar dat is waar je voor staat als bank.”
De business case van duurzaamheid
In september publiceerde het Economisch Bureau van ING het rapport ‘Hernieuwbare energie in Nederland tot 2020’. Eén van de conclusies van het rapport was dat de “financiële business case van investeringen in groene assets (…) nog lang niet altijd solide [is].”
“We merken dat veel technologieën nog in de kinderschoenen staan. Als bank kunnen we het risico voor die technologieën niet alleen dragen,” stelt Van der Noordaa.
Hij ziet een oplossing in publiek-private samenwerkingen. “Als de overheid garant kan staan voor een deel van het risico, dan werkt dat heel effectief. We zijn nu bezig om samen met het ministerie van Economische Zaken en pensioenfondsen een groene investeringsmaatschappij op te zetten.”
“In de tussentijd moeten we ons realiseren dat het potentieel van laaghangend fruit enorm is. Ik ben er voorstander van dat we eerst huizen goed isoleren, voordat we zonnepanelen aan alle daken gaan hangen.”
Groen Deltaplan
De naweeën van de financiële crisis uit 2008 vormen een bemoeilijkende factor. Om nóg zo’n crisis te voorkomen zijn de globale BASEL III-richtlijnen vastgesteld. Onder deze regels moeten banken een grotere en veiligere kapitaalbuffer aanhouden.
“De verhoogde veiligheid van de richtlijn is goed,” stelt Van der Noordaa. “Maar voor een echte energietransitie zijn grote investeringen nodig. Omdat we meer kapitaal moeten aanhouden, kunnen we minder investeringen doen, waaronder in groene energie.”
In hetzelfde rapport ‘Hernieuwbare energie’ concludeerden de onderzoekers van het economisch bureau, in samenwerking met CE Delft, dat er 100 miljard nodig is om een energietransitie in 2020 te realiseren.
“Dit kunnen we alleen bereiken als we een lange termijninvestering durven te maken,” stelt Van der Noordaa. “We kunnen de gordijnen dichtdoen en hopen dat het weggaat. We kunnen ook een Groen Deltaplan optuigen. Een grootse samenwerking tussen de publieke en private sector. Een samenwerking met visie, en een langjarige commitment.”
Banken manoeuvreren in een lastig spanningsveld. Toch is Van der Noordaa optimistisch. “De trend zet zich door, het is onomkeerbaar.”
Foto: ReclameWeek
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in