Future Finance: 5 trends voor een duurzaam financieel systeem

De transitie naar een duurzaam financieel systeem is ingezet nu in toenemende mate doelstellingen worden geformuleerd, toezicht wordt georganiseerd en wet- en regelgeving tot stand komt. We zetten vijf trends op het gebied van duurzame financiering op een rij.

Groen kapitaal: een blijvertje

Wereldwijd neemt het aantal initiatieven op het gebied van groen kapitaal toe. Denk aan: nationale taskforces, groene beleggingsfondsen en internationale samenwerkingsverbanden gericht op versnellen van duurzaamheid. Groen kapitaal is niet meer weg te denken uit de financieringswereld.

Britse minister van Klimaat: "De transitie naar een CO2-arme economie is een investeringskans waarmee miljarden gemoeid zijn"

Zo heeft het Verenigd Koninkrijk onlangs een taskforce opgericht om groene investeringen aan te moedigen: Taskforce to Encourage Growth of Green Finance. Volgens Claire Perry, de Britse minister van Klimaat, is de transitie naar een CO2-arme economie een investeringskans waarmee miljarden gemoeid zijn.

Ook vijftien financiële centra, van Qatar tot Shanghai, hebben een samenwerking aangekondigd om de ontwikkeling van groen kapitaal aan te jagen. Zij willen onder andere meer groene beleggingsmogelijkheden creëren, internationaal kennisdelen en klimaatimpact meten.

En dan zijn er natuurlijk nog de groene obligaties. Begin 2017 voorspelde Moody’s een verdubbeling in de uitgifte van green bonds in 2017 ten opzichte van 2016. De kredietbeoordelaar moest zijn voorspelling terugschroeven naar een uitgifte ter waarde van circa $ 120 mrd.

Dit doet echter niets af aan de gestage opkomst van groen schuldpapier. Met een uitgifte ter waarde van $ 93,4 mrd in 2016, betekent de bijgestelde voorspelling van Moody’s dat 2017 weer een record kan optekenen wat uitgifte van green bonds betreft.

Impact investeren wint aan populariteit

Een eenduidige definitie van impact investeren bestaat niet, maar over het algemeen wordt bij impact investeren specifiek gekozen voor beleggingen die gericht zijn op het vergroten van duurzaamheid. Vaak zijn er doelstellingen opgesteld die gericht zijn op het leveren van een positieve sociale of klimaat impact en is het mogelijk om de prestaties hiervan te volgen.

Het valt John McKinley van Blackrock’s Sustainable Investing team op dat er meer aandacht komt voor strategieën die gericht zijn op een positieve impact. Volgens de vermogensbeheerder heeft dit onder andere te maken met een demografische verandering: millenials en vrouwen die gaan investeren.

Uit onderzoek van Schroders naar beleggersgedrag blijkt ook dat er sprake is van een wereldwijde trend. Maarten van Dam van PYMWYMIC denkt dat we voorbij een tipping point zijn gekomen wat impact investeren betreft. Volgens hem gaat impact investeren een vast onderdeel in vermogensportefeuilles vormen. “Maar er is nog een heel lange weg te gaan.”

Meten van klimaatrisico wordt een must

Financiële instellingen in Nederland moeten het klimaatrisico van hun investeringen meten en vastleggen. Daar ontkomen zij niet meer aan sinds de Nederlandse Bank (DNB) begin oktober in een publicatie bekendmaakte dat zij dit van de financiële sector verwacht.

Financiële instellingen moeten de fysieke en transitierisico’s van hun investeringen in kaart brengen, vindt DNB. Daarom moet de sector relevante data verzamelen om zijn klimaatrisico te beoordelen. Vermogensbeheerder Actiam is al eerder dit jaar aan de slag gegaan. De instantie maakte de CO2-uitstoot van al zijn beleggingsfondsen inzichtelijk. 

Dat het negeren van klimaatrisico’s niet langer zonder gevolgen blijft, merkte de grootste bank van Australië onlangs. De Commonwealth Bank is door twee aandeelhouders aangeklaagd, omdat de bank volgens hen onvoldoende rekening houdt met de risico’s van kimaatverandering op de financiële stabiliteit van de bank.

Jeroen Loots, Senior Advisor Climate & Biodiversity van ASN Bank, verwacht dat we dit soort rechtszaken in de toekomst steeds vaker zullen zien. Volgens hem is er sprake van een mechanisme: meer regels rondom klimaat leiden tot meer klimaatrechtszaken.

Blockchain-technologie omarmd 

Blockchain wordt vaak in één adem genoemd met de digitale valuta bitcoin. Toch kan deze technologie op veel meer thema’s worden toegepast. Sterker nog: dit gebeurt al. Onder andere in de vastgoedsector, de voedselindustrie en de financiële sector wordt geëxperimenteerd met dit decentrale, transparante, efficiënte waarde-overdrachtssysteem.

Zo zet certificatie-instelling DNV GL blockchain in om verleende certificaten veilig en transparant op te slaan; onderzoeken grote voedings- en retailbedrijven hoe blockchaintechnologie kan worden ingezet om voedselketens transparanter te maken en in New York verhandelen buren onderling energie met behulp van een microgrid.

Dat blockchain banken overbodig kan maken, weerhoudt ook hen er niet van om te experimenteren met het systeem. ABN Amro onderzoekt bijvoorbeeld de mogelijkheden van blockchain voor vastgoedtransacties, waarbij betrokken partijen op een efficiënte manier informatie kunnen vastleggen en delen.

Ten slotte is ook in de zorgsector aandacht voor de mogelijkheden. Doordat blockchain-transacties worden vergrendeld met een cryptografische sleutel, biedt de technologie uitkomst voor een veilige clustering van medische informatie. Kortom, over de hele linie is aandacht voor blockchain. Nu is de vraag: is het een hype of wordt dit hét waarde-overdrachtssysteem van de toekomst?

Crowdfunding wordt mainstream

De crowdfundingssector is geprofessionaliseerd. Met wet- en regelgeving wordt een solide basis gevormd voor groei. Zo wordt een combinatie van crowdfunding met traditionele financieringsvormen steeds gebruikelijker. Gestapelde financiering wordt dit ook wel genoemd. Denk aan een combinatie van crowdfunding en een lening van de bank.

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) houdt toezicht op crowdfunding. Bij crowdfunding investeren of lenen particulieren of professionals relatief kleine bedragen aan andere particulieren of ondernemers via een online platform. 

Crowdfunding biedt veel mogelijkheden. Onder meer wetenschappers zetten deze financieringsvorm in, omdat die veel sneller geld oplevert dan via de wetenschappelijke weg subsidie aanvragen. Zo haalt een groep onderzoekers geld op voor een pilot in Kenia, waarbij drones malariabestrijdingsmiddelen sproeien over rijstvelden.

Voor duurzaamheid heeft crowdfunding ook voordelen. Bij fondsen vallen duurzame innovaties vaak buiten de boot, omdat deze fondsen een heel specifieke focus hebben. Crowdfunding biedt daarvoor een oplossing.

Daarnaast willen steeds meer mensen milieubewust investeren. Bij crowdfunding weten investeerders vrijwel zeker dat hun geld voor een duurzaam doel wordt gebruikt.

Ten slotte zorgt crowdfunding voor publieksparticipatie. Bij een duurzaam energieproject is het belangrijk om de regio te betrekken. Doordat omwonenden bijvoorbeeld mede-eigenaar worden van een windmolen worden 'not-in-my-backyard'-reacties voorkomen.

Afbeeldingen: Shutterstock.com