Van dertig deelnemers naar vier winnende startups
In september werden dertig deelnemers genomineerd voor de ASN Bank Wereldprijs georganiseerd door Voor de Wereld van Morgen. De deelnemers zijn verdeeld over drie categorieën: natuur en milieu, mens en samenleving en klimaatbescherming. Na deelname aan een traject waarbij de startups werden geholpen met training, coaching en publiciteit is nu per categorie een winnaar bekend gemaakt. Daarnaast is er een publieksprijs uitgereikt.
Lees meer over de winnaars van vorig jaar
1. Duurzame verf als concurrent voor reguliere verf
Muurverf met een minimale impact op het milieu. Met dat idee won producent van duurzame verf Fairf de 11e ASN Bank Wereldprijs in de categorie natuur en milieu. De productie van de duurzame verf vindt in een Nederlandse fabriek plaats. Die fabriek draait volledig op zelf-opgewekte zonne-energie. De ingrediënten van de duurzame muurverf worden zoveel mogelijk lokaal verkregen. De binder, het belangrijkste element van verf, wordt gemaakt van gerecycled sloophout. Hierdoor bespaart Fairf 950 gram CO2 per liter verf ten opzichte van reguliere verf.
Lees meer over innovatieve ontwikkelingen rondom verf:
- Verf met 'wondermateriaal' grafeen maakt gebouwen energiezuiniger
- AkzoNobel werkt circulair met hergebruik van verf
- Nieuwe muurverf bestrijdt ziekenhuisbacteriën effectief
Het uiteindelijke doel van Fairf is opschaling, omdat het bedrijf op die manier echt impact kan maken. Laurens van Dort stelt daarom in onderstaande video dat het cruciaal is om een product aan te bieden dat competitief is met reguliere producten. “Vaak is duurzaamheid duurder en heeft het ook mindere eigenschappen. Met het product Fairf bewijs ik dat het eigenlijk helemaal niet zo hoeft te zijn. Daarom geloof ik ook dat ik met dit product daadwerkelijk impact kan maken en een kwalitatief hoogstaand product op de markt kan zetten als vervanger voor reguliere verven.”
2. Betaalbare externe borstprothese
In de categorie mens en samenleving won Proud Breast met de Qup. Dat is een lichtgewicht en betaalbare externe borstprothese voor vrouwen met een geamputeerde borst. In Nederland dragen 80.000 vrouwen een externe borstprothese na een borstamputatie (mastectomie). Per jaar komen er 4.000 nieuwe draagsters bij. Voor deze vrouwen ontwikkelde Proud Breast een comfortabele externe borstprothese gemaakt met zoveel mogelijk natuurlijke materialen.
Qup biedt een alternatief voor de externe, siliconen borstprotheses die vaak ongemakkelijk zitten. De Qup ademt, past in reguliere lingerie en weegt 85 procent minder dan de bestaande prothese. Aangezien er niet langer sprake is van een apart ‘prothese-product’, maar van een geïntegreerd lingerie item haalt het de vrouwen uit het medische circuit. Dat kan bijdragen aan het gevoel dat zij zich weer gezond voelen. In onderstaande video vertelt Clary Scheres, mede-oprichter er meer over:
3. Weerstand verminderende coating met de haai als voorbeeld
Wat kunnen mensen leren van de natuur? Josefien Groot, directeur van Qlayers, liet zich inspireren door de natuur en ontwikkelde een technologie waarmee microstructuren kunnen worden geprint, bijvoorbeeld haaienhuidstructuur, ook wel haaienhuid riblets. Deze haaienhuidstructuur vermindert de wrijvingsweerstand in lucht of water met CO2-reductie als gevolg.
Als deze microstructuur bijvoorbeeld als coating wordt aangebracht op een groot schip kan dit een CO2-reductie van 8.000 ton op jaarbasis opleveren. Bij windturbinebladen leidt het aanbrengen van haaienhuid riblets tot een hoger rendement. Zo leidt dit voor een 2MW windturbine tot een extra energie opbrengst van 264.000 kWh per jaar. Naar eigen zeggen is Qlayers momenteel als enige ter wereld in staat om microstructuren goedkoop en snel te printen.
Lees meer over biomimicry:
- Interface: ‘Biomimicry, het businessmodel van de natuur’
- Dit kunstmatige blad zet CO2 en zonlicht om in brandstof
- Rotterdamse innovatie remt salmonellagroei in verpakking
4. Hippe kookplaten: duurzaamheid als designeritem
Merel Philippart is mede-oprichter van Makus. Zij werkte een tijdlang in de duurzame energiesector en merkte dat het aardgasvrij maken van gebouwen veel te langzaam gaat. “De producten die worden ontwikkeld voor verduurzaming zijn allemaal technisch van aard. Daar ga je heel veel mensen niet in meekrijgen”, stelt zij in onderstaande video. Daar heeft zij iets op bedacht: glasfornuizen die beschikbaar zijn in elke ‘look’. Dit moet verduurzaming aantrekkelijk maken. De ontwikkeling van de Tesla onder de inductieplaten is het doel.
De inductieplaten worden zo duurzaam mogelijk geproduceerd. Zo worden er bijvoorbeeld duurzame organische inkten gebruikt. Daarnaast worden tot nu toe alle materialen binnen Europa geproduceerd. Hierdoor wordt transport geminimaliseerd. Makus onderzoekt momenteel de mogelijkheden van een circulair businessmodel, waarbij de producten niet in het bezit van de gebruiker komen, maar in een leaseconstructie worden aangeboden.
Van startups naar scale-ups: ervaringen van voorgaande deelnemers
Het winnen van de ASN Bank Wereldprijs is een mooie mijlpaal, maar daarna begint het pas echt. “We zijn startende ondernemers en zo'n prijs is natuurlijk superleuk, maar je wereld verandert er niet door”, zei Maarten de Vlugt van SunData. Hij was een van de winnaars van vorig jaar.
Seepje won in 2014 en is sindsdien hard gegroeid. Het bedrijf heeft inmiddels elf producten in circa 1.600 winkels en zes landen. “Gaandeweg hebben we allerlei uitdagingen gehad. Dat gaat van het bouwen van een team tot de omgang met grotere klanten zoals een Albert Heijn”, vertelt Jasper Gabrielse. “Op een gegeven moment moet het allemaal groter, sneller en goedkoper.”
Volgens Monique Lempers van Fairphone, winnaar uit 2011, is het belangrijk om deze dilemma’s te omarmen. Een bedrijf dat een industrie wil veranderen zal die namelijk tegenkomen, stelt zij. Met een omzet van meer dan € 13 mln mag Fairphone zich inmiddels een scale-up noemen.
Tips voor ondernemers en startups met een duurzaam idee
Voor de start-ups die dit jaar de ASN Bank Wereldprijs wonnen is een omzet van meer dan $ 10 mln nu nog toekomstmuziek. Voor hen, en andere ondernemers met een duurzaam en innovatief idee, heeft Gabrielse van Seepje een tip. Hij zat dit jaar in de jury van de ASN Bank Wereldprijs.
“Als je een bedrijfje wilt starten dan moet het verdienmodel goed zijn. Het hebben van een duurzaam of een sociaal plan of allebei is geenszins een excuus om het op andere vlakken minder goed te doen dan je concullega's of concurrenten. Ik heb heel vaak initiatieven voorbij zien komen van hele idealistische mensen, maar waar dan een rammelend businessmodel achter zit. En dan zeg ik altijd: Dan kan je het beter niet doen.”
Lees meer over de ervaringen van SunData, Fairphone en Seepje: Als start-up win je een duurzame prijs. En dan?
Bron: ASN Bank | Afbeelding: ASN Bank Wereldprijs 2018 door Bart Maat
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in