De ‘Chinese droom’: van duurzaamheid business maken

Dat stellen Mathilde Teuben en Hijman van Praag. Eerstgenoemde is de oprichter en directeur van consultancybureau Machi Asia & Sustainability Consulting en Van Praag is als business development coach China werkzaam bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl).

“Er is veel druk vanuit de overheid voor Chinese bedrijven om grotere stappen te zetten op het gebied van duurzaamheid”

Milieubewustzijn

De smoglagen en vervuilde lucht in Beijing en Shanghai liegen er niet om: volgens het milieuagentschap van Beijing en persbureau Associated Press (AP) is het gebruik van fossiele energiebronnen de grootste oorzaak van luchtvervuiling in China. Uit onderzoek van het Duitse Max Planck Institute blijkt dat de smogpercentages in China jaarlijks 1,4 miljoen vroegtijdige sterftegevallen veroorzaken.

De noodzaak voor het toepassen van duurzame maatregelen leidt volgens Teuben tot nieuwe wetgeving, die Chinese bedrijven verantwoordelijk stelt om de milieu-impact te verkleinen. “Er is veel druk vanuit de overheid voor Chinese bedrijven om grotere stappen te zetten op het gebied van duurzaamheid”, zegt zij. “Wat je ook ziet, is dat het publieke bewustzijn over het milieubehoud langzaam maar zeker groeit. Dat betekent dat er meer druk ligt voor Chinese bedrijven om duurzaam te ondernemen.”

Kansen voor duurzaam ondernemen in China

Het opkomende milieubewustzijn en de druk vanuit de Chinese overheid bieden kansen voor bedrijven die duurzaam ondernemen. Volgens Teuben zijn er twee soorten kansen voor Nederlandse bedrijven in China. Enerzijds kansen om Nederlandse producten op de Chinese markt te brengen en anderzijds kansen om de benodigde kennis over duurzaamheid met Chinese instellingen uit te wisselen.

“China is geconfronteerd met effecten van economische groei op het milieu en veiligheid"

Deze conclusie deelt Teuben met Van Praag. Bij RVO.nl is hij onder meer verantwoordelijk voor het bevorderen van de internationale zakelijke relaties tussen Nederland en China. Van Praag stelt dat er in China veel vraag is naar kennis en diensten op het gebied van onder andere de agri- en foodsector, hightech-systemen en -materialen, gezondheidszorg en energie.

Ook op het gebied van milieu en de circulaire economie, waaronder afvalmanagement, zijn er veel kansen voor het Nederlandse bedrijfsleven. Zo werken meerdere Nederlandse bedrijven samen met ABN Amro en TNO aan de ontwikkeling van slimme afvalmanagementsystemen in Hongkong.

In deze plaats belandt ongeveer 95 procent van al het ingezamelde afval op de stortplaatsen die dreigen vol te raken. Om slimme oplossingen voor afvalmanagement te ontwikkelen, investeert de Chinese overheid de komende zeven jaar € 3 mrd. Nederland gaat daarvan profiteren, ook op ‘mainland China’, stelt de business development coach.

Grootste investeerder in energie

Van Praag: “China is geconfronteerd met effecten van economische groei op het milieu en veiligheid. Je ziet dat de Chinese overheid en het bedrijfsleven investeren in een duurzame economie. Het gaat om gigantische bedragen die met name naar de energiesector gaan. China is nu wereldwijd de grootste investeerder in groene energie.”

Uit een rapport van de Amerikaanse kredietbeoordelaar Moody’s blijkt dat China in het eerste kwartaal van 2016 $ 7,9 mrd aan green bonds heeft uitgegeven. In het begin van juli gaf de Bank of China (BOC) $ 3,03 mrd aan groene obligaties uit om onder andere de productie en transmissie van hernieuwbare energie, waaronder zonne- en windenergie, maar ook biomassa-energie, te financieren.

De uitgifte van deze green bonds is een positieve ontwikkeling voor duurzaamheid in China, vindt Teuben. De vraag is echter in hoeverre de groene obligaties bijdragen aan duurzaamheid. Teuben: “Vaak kijken bedrijven alleen naar het project op het moment dat de green bond wordt uitgegeven. Hoe het project verder verloopt en of de opbrengsten daadwerkelijk aan duurzame activiteiten worden besteed, is vaak nog onduidelijk. Bij het beoordelen van de milieu-impact wordt dus minder rekening gehouden met de hele levensduur van de obligatie.”

Duurzaamheid als business

Om duurzaamheid in China te bevorderen is er dus meer nodig dan alleen goede intenties en druk vanuit de overheid, aldus Teuben. Nederlandse bedrijven die de kansen willen grijpen om in China van duurzaamheid business te maken, kunnen gebruikmaken van het programma Partners for International Business (PIB). In dit programma ondersteunt RVO.nl specifieke business cases van ondernemers, waarmee de mogelijkheid wordt gecreëerd om in een cluster van bedrijven nieuwe markten te betreden.

“We zijn als overheid, samen met bedrijven en kennisinstellingen, een activiteit aan het opzetten die zich richt op het verwerken van onder meer huisvuil”, zegt Van Praag. “Als je verschillende Nederlandse bedrijven daarin samenbrengt, bied je de markt een totaaloplossing. Dat geeft vaak een unique selling position.”

“RVO.nl versterkt deze clusters van bedrijven door ook samen te werken met de Chinese overheid. Onze posten in het buitenland zijn daarbij in grote mate ondersteunend door de inzet van economische diplomatie.”

Als tip geeft de business coach mee dat bedrijven een goed doordachte strategie moeten hebben voordat ze de Chinese markt betreden. Ook moeten bedrijven volgens Van Praag bereid zijn om te investeren in tijd, geld en energie. Het opbouwen van warme relaties met de Chinese zakenpartners komt daarbij altijd op de eerste plaats.

“Vooralsnog wil de consument grote huizen, twee auto’s, de laatste gadgets, en vooral veel nieuwe spullen"

De ‘Chinese droom’

Van Praag: “China bestaat uit provincies en regio’s die allemaal net even anders werken. Het is belangrijk om te weten hoe je je product of dienst positioneert en hoe je de kansen wilt grijpen.” Voor bedrijven die consumentenproducten op de markt willen brengen, is het belangrijk om te weten dat luxeproducten het vooral beter doen dan producten die uitsluitend als duurzaam of milieuvriendelijk worden gepositioneerd", vult Teuben aan.

“Vooralsnog wil de consument grote huizen, twee auto’s, de laatste gadgets, en vooral veel nieuwe spullen.” Teuben spreekt over de 'Chinese droom’ die een groeiende middenklasse van de Chinese bevolking nastreeft. “Op het moment dat de consument dat kan veroorloven, dan is dat waar het geld naartoe gaat. Dat is natuurlijk alles behalve duurzaam.”

Voor B2B-bedrijven is het vooral belangrijk om aan te tonen waarom duurzaamheid loont. “Chinese bedrijven betalen niet zo snel de hoogste prijs. Dus je moet duidelijk kunnen laten zien waarom duurzaamheid uiteindelijk de meeste winst oplevert.”

Foto: Hoofdafbeelding: De Chinese Muur by Luca Casartelli via Flickr, Creative Commons, In tekst-afbeelding: Afvalprotest in Hongkong by Kevin Ho via Flickr, Creative Commons, Voetafbeelding: Zomerpaleis Beijing by Nikolaj Potanin via Flickr, Creative Commons (Cropped by DuurzaamBedrijfsleven)