Changemaker Guus Verhees (Managing Partner SHIFT Invest): “Geld alleen is niet genoeg”

SHIFT Invest wil de balans tussen natuur en samenleving helpen herstellen. Daar is innovatie voor nodig. “Die moet echt van kleinere, wendbare, bedrijven komen”, benadrukt Guus Verhees. Maar kleine ondernemingen die aan dit soort innovaties werken hebben vaak moeite om aan geld te komen. SHIFT Invest is meestal één van de eerste partijen die wel instapt en ‘vroege-fase-financiering’ aanbiedt. Daarnaast brengt de durfkapitalist ervaring en kennis mee van het opbouwen van een bedrijf. “Zeggen dat je een impactvol bedrijf bent is niet genoeg.”

Waarop beoordelen jullie of een bedrijf geschikt is?

“Eén van de voorwaarden is dat een bedrijf impact moet kunnen maken, want wij zijn een ecologisch gedreven fonds. We kijken naar KPI’s en de SDG’s (duurzame ontwikkelingsdoelen red.) en hoe we die gaan meten. We hebben daar ook afspraken over met onze investeerders. Bovendien heb je voor een succesvol bedrijf een heel goed team, een onderscheidende dienst of product nodig en het moet schaalbaar zijn.”

Wat is het risico dat jullie nemen?

Ondertussen leidt een start-up-ondernemer een kleine organisatie met vaak zo’n tien tot dertig medewerkers. Zo’n organisatie moet groeien naar vijftig of honderd man. Dat opschalen van zo’n organisatie is ook een kunst. Al die dingen bij elkaar zijn risicovol en eigenlijk heb je heel weinig historische data. Alles is nieuw voor de meeste start-up-ondernemers.”

Als het gaat om impact investeren, wat kan er beter?

“Ik denk dat impact investeren nog in de kinderschoenen staat. Er zijn nu een aantal fondsen die dat doen, maar iedereen doet dat op zijn eigen manier. Het zou goed zijn als er een standaard komt. Dat iedereen op dezelfde, uniforme manier, in kaart brengt wat de impact is als je ergens in investeert zodat er uiteindelijk op grotere schaal geld beschikbaar komt. Want grote beleggers willen eenduidige verslaggeving. Ze willen precies weten waar het geld in wordt gestopt.

Wij willen dat bijvoorbeeld pensioenfondsen een heel klein deel van hun vermogen via impactfondsen zoals wij in de risicovolle, vroege fase investeren. Zodat er op grotere schaal kapitaal beschikbaar komt voor innovatieve start-ups en scale-ups, omdat het voor iedereen van belang is dat we op de lange termijn het verschil maken.”

Tegenwoordig wil toch iedereen in innovatieve bedrijven investeren aangezien duurzaamheid de toekomst heeft?

“Ja, dat is ook wel zo. Sinds het Klimaatakkoord van Parijs zien we dat er echt wel iets veranderd is ten opzichte van toen wij ruim tien jaar geleden begonnen. En dat is heel goed voor start-ups en scale-ups. Zo is er heel veel geld vanuit de EU dat gealloceerd wordt naar duurzaamheid. Dat is heel positief, want afgelopen zomer zagen we ook weer dat de impact van klimaatverandering enorm is en ook dicht bij huis. Dus er is gewoon echt kapitaal nodig.

Daarnaast heb je goede ondernemers nodig die hun ziel en zaligheid willen leggen in het bouwen van een succesvol bedrijf. En dit voor langere tijd willen doen, want het kost best wel veel tijd om een impactvol bedrijf te bouwen. Geld alleen is niet genoeg.”

Waar maak jij je zorgen over?

“Ik ben net 52 geworden. Mijn generatie zit in de directies van grote bedrijven en is traditioneel economisch geschoold. Ik ben nu dertien jaar bezig met impact investeren. In het begin was ik echt een roepende in de woestijn. We hebben goed geïnvesteerd in bedrijven als Protix, Vandebron, Meatless en ChainCraft. Dus we hebben laten zien dat we het kunnen. En de SDG’s en het Klimaatakkoord zorgden voor een enorme versnelling. Daardoor is al meer kapitaal ter beschikking gekomen Maar uiteindelijk heeft elke start-up klanten nodig. Dat zijn vaak de grote bedrijven.

En de grote bedrijven zijn enorm gericht op de kortetermijn en kijken vooral naar de winst voor hun aandeelhouders en vaak minder naar de prijs van de omgevingseffecten. Als je verandering wil dan moet je als bestuurder ook visie hebben, dan moet je over jouw regeerperiode heen durven kijken. Je moet iets voor de lange termijn beter willen en beter gaan doen. Bedrijven zien langzamerhand ook wel dat ze steeds sneller moeten veranderen, maar de echte urgentie ontbreekt toch nog. Ik maak me zorgen dat we als BV Nederland niet snel genoeg onze investeringen ombuigen en ons aanpassen aan de enorme klimaatveranderingen. Het is tenslotte ook een kans. Maken de leiders van dit soort bedrijven op tijd de juiste keuzes tussen gewin op de korte termijn en voortbestaan op de lange termijn?”