Dit artikel is aangepast op 18 juli naar aanleiding van extra toelichting door Triodos.
De enquête van de Europese toezichthouders (European Supervisory Authorities, ESA’s) was bedoeld om de opvattingen van financiële instellingen op te halen wat betreft definities en consequenties van greenwashing (het veinzen van klimaatbewust gedrag). Volgens enkele grote Europese vermogensbeheerders maken de ESA’s wel een woordelijk onderscheid tussen bewuste en onbewuste greenwashing, maar moeten ze dat onderscheid ook maken bij de bijbehorende sancties. Greenwashing die niet voortkomt uit opzettelijk gedrag, zou volgens de instellingen niet bestraft moeten worden.
Ontoereikende criteria
Het gaat in dit geval specifiek om (al dan niet) duurzame investeringen van bedrijven. Volgens vermogensbeheerder Amundi zijn huidige beoordelingscriteria van de EU multi-interpretabel, waardoor groene investeringen onterecht als greenwashing kunnen worden bestempeld. Lokale toezichthouders in Europa vatten de regels verschillend op, wat bij bedrijven tot onzekerheid leidt. De Nederlandse bank Triodos noemt daarvoor het voorbeeld van de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR). Naar zeggen van de bank handhaven Luxemburgse autoriteiten die op een andere manier dan de Nederlandse Autoriteit Financiële Markten (AFM).
Wetgeving onduidelijk
Ook andere factoren kunnen ervoor zorgen dat bedrijven onbewust schuldig zijn aan greenwashing. De Britse vermogensbeheerder Schroders geeft eveneens het voorbeeld van de SFDR. De Europese verordening is al sinds 2021 van kracht, maar werd halverwege 2022 aangevuld met extra materiaal. Volgens Schroders was misinterpretatie van de wetgeving vóór die aanvulling goed mogelijk, maar dat zou niet moeten betekenen dat bedrijven beschuldigd worden van onbedoelde greenwashing.
In een latere reactie aan Change Inc. laat Triodos weten dat dit niet betekent dat alle 'onopzettelijke' greenwashing door de vingers moet worden gezien. Bij andere gevallen dan die hierboven beschreven, is de oorzaak van de greenwashing namelijk niet te achterhalen. Dat biedt voor bedrijven mogelijk een makkelijke uitweg om niet bestraft te worden, en dat is niet de bedoeling van het pleidooi.
Regelgeving aanscherpen
Triodos geeft aan dat het probleem van onbewuste greenwashing niet is opgelost door simpelweg een definitie te wijzigen. Daarvoor is een diepgaande classificatie vereist van wat een duurzame investering precies inhoudt, en hoe bedrijven deze transparant kunnen maken. “Beleidsmakers moeten eenvoudige en ondubbelzinnige kaders bieden, vooral met betrekking tot wat schadelijk is voor de planeet en mensen, en volledige transparantie eisen van alle producten met betrekking tot de impact op het milieu en de maatschappij, ongeacht hun claim”, schrijft de bank in de enquête-antwoorden.
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in