ABN Amro verwacht verdubbeling as-a-service bedrijven

“Het aantal as-a-service transacties gaat de komende jaren minimaal verdubbelen. Absoluut”, zegt Rob van Willigen van ABN Amro. En de vraag om financiering groeit mee. Dit soort bedrijven financieren is echter makkelijker gezegd dan gedaan.

Van Willigen is expert op het gebied van 'product-as-a-service' (PaaS) en kent de uitdagingen. Hij houdt zich namelijk al ruim twee jaar met het thema bezig. Hij richt zich specifiek op dit soort circulaire businessmodellen, omdat daar een financieringsprobleem zit.

“Als je naar winstgevendheid kijkt, dan loop je in het begin een beetje achter de feiten aan”, weet Van Willigen. Hij geeft de verhuur van 1.000 wasmachines als voorbeeld. “Als je start met een product-as-a-service model dan gaan de kosten voor de baten uit. Want je moet die 1.000 wasmachines wel voor financieren, maar het geld ontvang je misschien acht jaar later pas helemaal terug.” Dat vinden financiers een lange tijd. Het is een van de redenen waarom ze het spannend vinden om geld in dit soort bedrijven te steken.

100 miljoen euro voor product-as-a-service

ABN Amro leende al ruim 100 miljoen euro uit aan bedrijven met een product-as-a-service model. Vanwege de verwachte groei van dit soort as a service modellen richt de bank nu een speciale desk in. Hier kunnen ondernemers terecht voor adviezen over financieringsmogelijkheden.

Omdat de voorfinanciering in dit soort circulaire businessmodellen vaak fors is nemen ook de risico's voor de bank toe. Om die risico's te verkleinen is ABN Amro een samenwerking gestart met advocatenkantoor NautaDutilh. ABN Amro kan bedrijven die bij het PaaS-desk komen doorverwijzen naar het advocatenkantoor voor juridisch advies over hun contracten.

Ook heeft de bank de hulp ingeschakeld van accountants. Bij een as-a-service model blijft de producent eigenaar van de producten. Daar zijn accountants en financiers niet aan gewend. Om bij de wasmachines te blijven: In een lineaire economie verkoopt een bedrijf die wasmachines. De klant is dan eigenaar. Maar wanneer het bedrijf de wasmachine verhuurt en betaald krijgt per wasbeurt, blijft het apparaat als bezit op de balans van het bedrijf staan. En apparaten die op de balans staan worden volgens boekhoudkundige regels binnen vijf jaar 'waardeloos'.

Maar voor verhuur-wasmachines is dat anders. “Zolang een product verhuurbaar is, dan heeft dat een waarde.” Een goede wasmachine gaat wel tien of vijftien jaar mee. En een producent van verhuurbare wasmachines doet natuurlijk extra zijn best om goede producten te maken. “Je blijft eigenaar dus je gaat betere producten maken en ook zorgen dat je ze beter kunt onderhouden.”

Kortom, de manier waarop accountants het nu opschrijven sluit niet goed aan bij de werkelijkheid. Dat is logisch, omdat ze gewend zijn aan de (oude) lineaire modellen. Toch moet het zo snel mogelijk anders, want dat helpt banken bij het maken van goede risico-inschattingen. Dat leidt vervolgens weer tot meer financieringen.

Eén van de puzzelstukjes in de circulaire economie

Ondanks dat Van Willigen verwacht dat het aantal bedrijven met as-a-service bedrijfsmodellen die de bank zal financieren de komende jaren minimaal verdubbelt, is er nog een lange weg te gaan voordat de circulaire economie echt een feit is.

“De circulaire economie krijg je niet voor elkaar zonder wet- en regelgeving”, denkt hij. Daarom is hij bijvoorbeeld blij met de Europese richtlijn die stelt dat producten repareerbaar moeten zijn. Ook hoopt hij dat er meer productie naar Europa wordt teruggehaald. “Dat zijn allemaal kleine puzzelstukjes die het complete verhaal maken. En de toegang tot financiering is daar één van. Het is echt een samenspel.”