Waterstof kan, als het gemaakt wordt in elektrolysers die draaien op groene stroom, een CO2-vrije brandstof zijn. Daarmee heeft een streepje voor op andere ‘milieuvriendelijke’ brandstoffen zoals biodiesel of methanol. Maar waterstof neemt in gasvorm veel ruimte in. Opslaan onder druk kan gevaarlijk zijn, en opslaan onder lage temperaturen kost veel energie. Daarom denkt Voyex dat waterstof binden aan olie de uitkomst is: dan kan je de brandstof bij kamertemperatuur vloeibaar opslaan, net als diesel of gasolie.
Hoe kwamen jullie op het idee van waterstofolie?
"Er zijn al sinds de jaren ’80 experimenten om waterstof op deze manier op te slaan. In Japan, Duitsland en China zijn er sindsdien semi-commerciële proeven mee gedaan. Die richtten zich in Japan en Duitsland vooral op hoofdstromen, met grote apparaten die waterstof omzetten. Maar dat werkt niet voor kleinere toepassingen, zoals opslag en conversie in een schip of vrachtwagen. In China onderzoekt men dat wel. Wij kwamen dit idee op het spoor en besloten er vorig jaar mee aan de slag te gaan in Nederland.”
Lees ook: Waterstof in olievorm kan uitkomst bieden voor scheepvaart
Waarom starten jullie nu een proefproject voor de techniek?
"De techniek bestaat al langer, maar de vraag naar (groene) waterstof was niet groot genoeg om het rendabel te maken. Dat ligt nu, en zeker in de toekomst, anders. Bedrijven moeten vergroenen, ook de scheepvaart en het zware wegtransport. Waterstof kan daarbij uitkomst bieden, en als de vraag daarnaar groeit kan ook de vraag naar innovatieve opslag groot worden.”
Hoe sla je waterstof precies op in olie?
"Waterstofolie bestaat onder andere uit benzeenringen. Die kraak je open, met behulp van een katalysator, druk en warmte. Dan kan waterstof zich aan de open ringen binden. Om de waterstof er vervolgens uit te halen heb je weer druk en warmte nodig. Welke olie we gebruiken is ons bedrijfsgeheim. Het is een zoektocht naar de juiste combinatie van druk, temperatuur en een katalysator die niet te exotisch is. Dat heeft de partij uit China waar wij mee samenwerken uitgevogeld.”
Kost het dan niet veel energie om de waterstof te binden en te ontbinden?
"Je hebt inderdaad veel energie nodig; als je daar de waterstof voor gebruikt, verlies je 15 tot 20 procent. Maar bij het binden van waterstof aan olie komt juist warmte vrij, en dat kan je op een centrale plek doen zodat je de restwarmte kan gebruiken. Maar hoeveel je precies verliest ligt aan de methode. Verbrand je de waterstof in een motor, zoals diesel, dan kan je de restwarmte daarvan gebruiken voor het proces. Gebruik je een brandstofcel, dan moet je dus waterstof opofferen.”
Wat maakt deze manier om waterstof op te slaan beter dan andere opties, zoals mierenzuur, of gekoelde waterstof?
"Er komt bij het hele proces geen CO2 vrij. Dat maakt het anders dan mierenzuur of methanol. En het is veiliger dan waterstof onder druk of heel koud vervoeren. Bovendien kan je dit gewoon tanken zoals de brandstoffen die men nu gebruikt; het past dus in het huidige systeem, je hoeft er geen aparte leidingen voor aan te leggen. Dat zorgt er ook voor dat de kosten voor transport lager worden. Natuurlijk blijft de prijs voor groene waterstof op dit moment hoog, maar dat verandert als er meer duurzame stroom komt."
Toch blijft waterstof duur. Stapt de logistieke sector dan wel over?
"Als je helemaal over wil stappen naar waterstof is dat duur. Maar je kan het ook geleidelijk doen, door bijvoorbeeld waterstof bij te mengen met andere brandstoffen. Juist omdat de waterstofolie geen speciale tanks of leidingen vereist, kan dat relatief eenvoudig en heb je geen hoge investeringskosten. Dan kan je stukje bij beetje meer waterstof gaan gebruiken en zo geleidelijk verduurzamen."
Houdt dat bijmengen bedrijven dan niet tegen om radicaal over te stappen en minder CO2 uit te stoten?
"Dat is een risico, zeker. Greenwashing ligt op de loer, als bedrijven zeggen dat ze groen bezig zijn terwijl ze maar een beetje waterstof gebruiken. Aan de andere kant moet je de drempel voor verduurzaming, hoe klein ook, zo laag mogelijk maken. En: nu ziet men fossiele brandstoffen als LNG, waarbij minder CO2 vrijkomt dan bij stookolie, al als ‘duurzame’ oplossing. Dan is waterstofolie een veel beter alternatief. Ik denk ook dat ons idee LNG overbodig kan maken, omdat het en groener is, en de specifieke problemen van die brandstof ontwijkt."
Wanneer varen schepen dan bijvoorbeeld op waterstofolie?
Dat is nu nog lastig te zeggen; de markt voor waterstof moet groeien. Maar na het proefproject in Gelderland van 10 kilowatt willen we stap voor stap grotere systemen bouwen, tot 1 megawatt. Dat gaat geleidelijk, terwijl de markt zich ontwikkelt. Maar wij denken dat we hiermee een heel interessante oplossing kunnen bieden voor de logistieke sector, die nu nog veel worstelt met duurzame alternatieven voor fossiele brandstof."
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in