“Ons energiesysteem maakt een revolutionaire ontwikkeling door”

Nederland bouwt fossiele energie af en wil op termijn alleen nog maar hernieuwbare energie gebruiken. “Voor TenneT betekent het dat wij ons netwerk, the grid, klaar moeten maken voor die toekomst”, vertelt Ed van Moolenbroek van TenneT. Hij schuift digitaal aan bij een podcastgesprek met Jaap Reijntjes van Croonwolter&dros, omdat de technisch dienstverlener TenneT helpt bij de opwaardering van het elektriciteitsnet.

De ruggengraat van ons energiesysteem

“Ons energiesysteem maakt eigenlijk een best wel revolutionaire ontwikkeling door”, zegt Van Moolenbroek. We gaan het energienet, dat hij de ruggengraat van het energiesysteem noemt, namelijk heel anders benutten. “Dat werd ooit aangelegd om te voorzien in de vraag naar energie. Nu verandert het in een soort multifunctionele verbinder van aanbod, vraag en opslag van elektriciteit.” Het deels verouderde energienet kan deze nieuwe functie nog niet aan. Dat vraagt om vernieuwing.

In Nederland bestaat het regionale net uit verschillende verbindingen. Zo zijn er bijvoorbeeld verbindingen van 150 kilovolt en 110 kilovolt die aan vervanging toe zijn. Van beide wil TenneT de komende tien jaar circa 150 stations vervangen. Een hele klus, waarbij de druk op een stabiel netwerk toeneemt. En tijdens de vervangingen willen mensen natuurlijk niet zonder stroom komen te zitten. Tegelijkertijd vraagt de continue aansluiting van meer zonne- en windparken op het net om snelheid. Daarom slaat TenneT de handen ineen met een consortium waarvan Croonwolter&dros de hoofdaannemer is. Volgens Van Moolenbroek is Croonwolter&dros een goede partij voor deze opdracht vanwege de ervaring die het bedrijf heeft met prefabricatie. Dat is de weg die TenneT ook wil inslaan bij de vernieuwing van haar hoogspanningsstations. “Wij zijn de indeling van die hoogspanningsstations zoveel mogelijk gelijk aan het maken; aan het standaardiseren.”

Lees ook: Hebben bedrijven genoeg invloed op de regionale energiestrategieën? Een discussie

Van testfase naar landelijke uitrol

Croonwolter&dros ontwerpt, bouwt en test nu twee modulaire hoogspanningsstations, als zogenoemd proof of concept. Croonwolter&dros werkt hierbij samen met TBI-ondernemingen Soltegro, Mobilis en een select aantal andere externe partners. Modulair bouwen is een verzamelterm voor bouwen met standaard onderdelen die vooraf in de fabriek gemaakt en getest zijn. Het voordeel van modulaire stations is dat de bouw veel sneller verloopt. Ook kunnen deze stations in de toekomst makkelijker worden uitgebreid, omdat er eenvoudig een onderdeel aan- of afgekoppeld kan worden. Ook het onderhoud wordt makkelijker. Door automatisering en digitalisering in te zetten wil Croonwolter&dros het beheer en onderhoud nog verder verbeteren.

Het grootste deel van modulaire bouw gebeurt in de fabriek in plaats van op locatie. Dat werkt sneller en veiliger, want op de hoogspanningslocaties geldt een streng veiligheidsregime. Ook vermindert prefabricage de overlast van bouwwerkzaamheden, omdat de stations op de bouwlocatie alleen in elkaar gezet te hoeven worden. Deze kortere tijd op de bouwplaats levert nog een voordeel op: hoe korter TenneT gebruik hoeft te maken van alternatieve verbindingen om de stroomvoorziening in de regio overeind te houden, hoe beter. Die onderbreking brengt namelijk bedrijfsrisico’s met zich mee.

De hoogspanningstations van Nederweert en Hengelo worden op deze wijze vervangen. Als blijkt dat de stations aan de verwachtingen voldoen, wordt het concept gecontroleerd door heel Nederland uitgerold. In onderstaande video legt Croonwolter&dros uit hoe dat proces in zijn werk gaat.

Lees ook: Modulair bouwen in de industrie: ‘Maatwerk en versnippering zijn niet meer van deze tijd’

Energietransitie vraagt om samenwerking

De uitdaging is de snelheid waarin de energietransitie zich in de laatste jaren ontwikkelt en de versnelling die nog nodig is, zegt Reijntjes. Om hier invulling aan te geven hebben bedrijven elkaar nodig. “We zullen het samen moeten doen. En daarin is het verbeteren van wat we al hebben net zo belangrijk als alleen maar nieuwe innovaties ontwikkelen. Dit vraagt om een andere manier van denken en samenwerken”, zegt Reijntjes. Hij heeft het gevoel dat bedrijven voorheen vooral keken naar hun eigen belang. Dat is aan het veranderen vanwege de omvang en snelheid waarin de energietransitie op ons afkomt. “Hoe kunnen we het nou samen voor elkaar krijgen?” Dat is nu meer de houding. Hij vindt de vervanging van de hoogspanningsstations daar een goed voorbeeld van. “Daar werken we natuurlijk samen met TenneT, maar we werken ook nauw samen met leveranciers, concullega’s en andere stakeholders in hetzelfde traject en we wisselen kennis met elkaar uit.”

“Als mensen zich gaan openstellen en zich beseffen dat je het samen moet doen en niet alleen, dan denk ik dat je heel veel van die knelpunten kunt overwinnen.”

Voor veel bedrijven klinkt het niet logisch om samenwerking met de concurrent te zoeken, maar voor Croonwolter&dros wel. “Vanuit de blik van de klant kijken”, noemt Reijntjes dat. Vanuit die blik bepaalt het bedrijf wat er nodig is. De zaken waar het zelf goed in is pakt het op. En als er punten zijn waarvan Croonwolter&dros weet dat een andere partij daar beter in is, betrekt het deze partij bij het proces. Voor Reijntjes is dit de enige manier om de uitdagingen die op de sector afkomen succesvol het hoofd te bieden: van problemen op het energienet tot tekorten aan geschoold personeel. “Als mensen zich gaan openstellen en zich beseffen dat je het samen moet doen en niet alleen, dan denk ik dat je heel veel van die knelpunten kunt overwinnen.”

De ambities en kernwaarden van Croonwolter&dros en TenneT komen overeen. "Onze medewerkers willen en zoeken samenwerking en weten dat er ruimte is voor eigen ontwikkeling en dat het tonen initiatief en ondernemerschap wordt gewaardeerd." Kortom, TenneT en Croonwolter&dros begrijpen elkaar en willen samen door de energietransitie heen.

Wil je meer weten over de samenwerking tussen TenneT en Croonwolter&dros en ben je benieuwd wanneer Ed van Moolenbroek en Jaap Reijntjes voor het eerst te maken kregen met de energietransitie? Luister dan de podcast:

 

Afbeelding: Adobe Stock