De organisaties komen met het voorstel omdat de huidige wet- en regelgeving te weinig stikstofreductie oplevert voor de natuur en tegelijkertijd veel economische activiteiten tegenhoudt. In de meeste Natura 2000-natuurgebieden worden de natuurdoelen niet gehaald. Ook veel projecten voor bijvoorbeeld verduurzaming van de industrie liggen vanwege stikstofrestricties stil. Dit alles leidt tot grote schade aan zowel natuur als economie.
Lees ook: Wat is stikstof? En nog vier vragen over dit prangende probleem
Het voorstel van de organisaties leidt tot een hogere reductie van de stikstofuitstoot in kortere tijd dan waar de overheid nu op aanstuurt. De huidige stikstofwet bepaalt dat de stikstofuitstoot in 2030 met 26 procent verminderd moet zijn. Dit nieuwe voorstel beoogt een reductie van 40 procent in hetzelfde jaar.
Jaarlijks 1,7 miljard euro nodig
Aan het voorstel hangt wel een prijskaartje. De organisaties berekenden dat tot 2030 jaarlijks 1,7 miljard euro nodig is om het plan uit te voeren. Dit bedrag wordt geïnvesteerd in brede innovatie in de landbouw, vrijwillige verplaatsing van piekbelasters en de vrijwillige uitkoop van stoppers. De vrijkomende gronden zullen gebruikt worden voor de extensivering van de ‘blijvende’ boerenbedrijven. Zij krijgen hierdoor een duurzamer bedrijfsvoering. Andere maatregelen zijn de omvorming naar ‘natuurinclusieve’ landbouw, vergoedingen voor agrarisch natuurbeheer en meer robuuste natuur.
In totaal vergt het plan een investering van 15,3 miljard euro tot 2030. Volgens de organisaties zijn dat kosten die, gezien de impact van dit dossier, te overzien zijn. Want de kosten van niets doen zijn op de lange termijn vele malen hoger dan de voorgestelde aanpak. “Nu al gaan bijvoorbeeld miljarden aan nieuwe duurzame investeringen aan ons land voorbij en dreigen noodzakelijke ontwikkelingen (van infrastructuur tot wonen tot de energietransitie) in de knoei te komen. Ook de kosten voor natuurherstelmaatregelen blijven oplopen”, stellen de organisaties in een toelichting bij het persbericht.
Vrijblijvendheid van stikstofreductie voorkomen
Omdat het stikstofprobleem in elke regio weer anders is stellen de organisaties een gebiedsgerichte aanpak voor. In plaats van door het Rijk opgelegde maatregelen pleit het voorstel voor oplossingen waar boeren, natuurbeheerders, lokale ondernemers en provincie gezamenlijk aan werken. Om vrijblijvendheid te voorkomen willen de organisaties de afspraken juridisch vastleggen door de reductiedoelen en de gebiedsgerichte aanpak op te nemen in een wet. Om de vaart erin te houden willen de organisaties de voortgang van het programma continu meten. Indien nodig kan het Rijk op basis van tweejaarlijkse evaluaties bijsturen.
De organisaties vragen de politiek mee te doen en de aanpak verder uit te werken. Ook adviseren ze het demissionaire kabinet het plan voor te leggen aan de Raad van State en het Planbureau voor de Leefomgeving.
Lees ook: PAS op de plaats:hoe verder?
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
