Dat blijkt uit het jaarlijkse marktoverzicht van SolarPower Europe. In vijf van de top tien-landen met de meeste zonne-energie werden in 2024 zelfs minder zonnepanelen geïnstalleerd dan in 2023. Dat was het geval in Spanje, Polen, Nederland, Oostenrijk en Hongarije. Duitsland, Italië, Frankrijk, Griekenland en Portugal installeerden wel meer zonvermogen dan het jaar ervoor. Duitsland blijft de nummer één in Europa en groeide met 16 gigawatt naar een totaal van bijna 100 gigawatt aan zonnepanelen. Nederland blijft kampioen als het gaat om het aantal zonnepanelen per inwoner: bijna 1,5. Dat is in Duitsland bijna 1,2.
Kosten dalen
Qua investeringen in zonne-energie laat het rapport nog somberdere cijfers zien. Die daalden in de EU van 63 miljard euro in 2023 naar 55 miljard vorig jaar. Een daling van 13 procent. Dat terwijl geld lenen goedkoper werd, zonnepanelen sinds 2022 maar liefst 70 procent goedkoper werden en de kosten voor grote zonneparken met 28 procent daalden.
Geen verrassing
Sinds 2020 groeide de capaciteit van zonne-energie in de EU spectaculair. In 2023 zelfs met 53 procent. Vergeleken met de vier voorgaande jaren nam die groei in 2024 af met 92 procent. Die terugval komt volgens de onderzoekers niet als een verrassing. Tijdens de energiecrisis na de inval van Rusland in Oekraïne was het voor huishoudens heel lucratief om met zonnepanelen en een warmtepomp hun energierekening omlaag te brengen. Daarmee bespaarden Europeanen 84 procent op hun maandelijkse kosten, aldus het rapport. Nu de energieprijzen weer relatief laag zijn, ontbreekt die urgentie. In Nederland stortte de markt voor zonnepanelen nog verder in omdat het nieuwe kabinet besloot de salderingsregeling af te schaffen. Daarmee kunnen eigenaren van zonnepanelen de opgewekte stroom in mindering brengen op hun energierekening.
Meer daken
Toch is de capaciteit van alle zonnepanelen op daken van woningen twee keer zo groot als van zonneparken en zonnedaken van ontwikkelaars, boeren en bedrijven. Omdat grootschalige installaties steeds goedkoper worden, verwacht SolarPower dat die de komende vijf jaar harder gaan groeien dan de huishoudelijke markt.
Meer elektrificeren
Een ander groot probleem is netcongestie. De elektriciteitsnetten van Europese landen kunnen de grote hoeveelheden groene stroom niet verwerken en bedrijven die willen overstappen van olie en gas op elektriciteit kunnen geen aansluiting voor stroom krijgen. Daardoor blijft deze elektrificatiegraad de laatste vijf jaar steken op 23 procent. Voor de transitie van fossiele naar hernieuwbare energie moet in 2030 minimaal 35 procent van alle bedrijven en huishoudens geëlektrificeerd zijn.
Zestien keer zoveel batterijen
Tegelijkertijd moet het elektriciteitsnet flexibel genoeg zijn om pieken en dalen in de opwek van zonne-energie - en windenergie - op te vangen. Daarvoor moet de batterijcapaciteit in de EU volgens het rapport groeien van 48 gigawatt nu naar 780 gigawatt in 2030. Dat is zestien keer zoveel. Zo’n flexibel net kan de stroomprijzen in 2030 met een kwart verlagen en het rendement van zonneparken met 71 procent verhogen.
Doelen uit zicht
Europa wil in 2030 voor 750 gigawatt aan zonnepanelen hebben staan. De komende jaren dreigt echter een minimale groei van 3 tot 7 procent. Dan staat er over vijf jaar slechts 650 gigawatt aan vermogen en mist de EU zijn doel. Een half jaar geleden voorspelde SolarPower nog een groei naar 890 gigawatt.
Gele kaart
SolarPower roept de Europese Commissie dan ook op om de industrie te helpen aan schone en betaalbare elektriciteit, om zo concurrerend te blijven. Goedkope zonne-energie is daarvoor de beste optie. “Europese beleidsmakers en systeembeheerders kunnen het rapport van dit jaar als een gele kaart beschouwen”, zegt CEO Walburga Hemetsberger van SolarPower Europe. “Het vertragen van de inzet van zonne-energie betekent het vertragen van de doelstellingen van het continent op het gebied van energiezekerheid, concurrentievermogen en klimaat. Europa moet jaarlijks ongeveer 70 GW installeren om zijn doelstellingen voor 2030 te halen. We moeten nu corrigerende maatregelen overwegen, voordat het te laat is.”
Lees ook:
- 2023 recordjaar aan nieuw zonvermogen in EU, maar groei neemt af
- Stroom in 2024 voor het eerst meer dan de helft groen, maar tien dagen aan elektriciteit weggegooid
- Rechtvaardige energietransitie maakt zonnepanelen duurder, maar sluit dwangarbeid uit
- Lukt het Brabant om met een eigen zonnecelfabriek China te verslaan?
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
