Huishoudens die enorme stress ervaren over het betalen van hun energierekeningen, bedrijven die met moeite het hoofd boven water houden of zelfs failliet gaan… De huidige energiecrisis is bovenal ontzettend pijnlijk, zegt Van der Gaag. “Zeker omdat we nog steeds heel veel Russische energie (moeten) inkopen. Zo investeren we indirect in een oorlogszuchtige dictator. Met ons geld wordt Oekraïne gebombardeerd.”
Dat moet zo snel mogelijk stoppen, vervolgt hij: “Ik hoop echt dat bestuurders, burgers en bedrijven nog meer open zullen staan voor de bouw van zonne- en windparken. Elke windmolen die we nu neerzetten, is een dikke middelvinger naar Poetin, want het maakt ons minder afhankelijk van Russische energie.”
Recharge Earth 2022
Olof van der Gaag is één van de sprekers op het congres Recharge Earth 2022. Tijdens het jaarlijks terugkerende energiecongres komen bedrijfsleven, overheden en wetenschap samen om kennis te delen, samenwerkingen op te zetten en oplossingen te bedenken voor het versnellen van de energietransitie. Het toonaangevende energiecongres vindt plaats op 7 en 8 september in Rotterdam Ahoy. Meer informatie? Klik hier voor het volledige programma. Of klik hier om je aan te melden voor het congres.
Groen goedkoper dan grijs
Maar dat is niet de enige reden om in te zetten op het versnellen van de energietransitie. Het is niet alleen een middelvinger voor Poetin, maar óók een duim omhoog voor onze energierekening. “Betaalbaarheid was altijd een issue bij verduurzaming, maar tegenwoordig is fossiele energie de dure optie. Groene stroom is nu vele malen goedkoper dan grijze stroom en een belangrijke manier om onze energierekening binnen de perken te houden.”
Dat financiële voordeel is een belangrijke drijfveer om te verduurzamen, aldus Van der Gaag. “Ik ben ervan overtuigd dat de huidige crisis een grote boost geeft aan de energietransitie.”
Bedrijven in actie
Sterker nog: hij merkt dat nu al, op allerlei manieren. Zo kunnen veel leveranciers van zonnepanelen en warmtepompen de hoeveelheid aanvragen al niet meer aan. En in het Nederlandse bedrijfsleven daalde de vraag naar aardgas al enorm. “Het is moeilijk om te duiden waar die daling precies vandaan komt. Het kan ook te maken hebben met onderhoudstops en faillissementen. Maar slimmer energiegebruik en energiebesparende maatregelen spelen ongetwijfeld een belangrijke rol.”
Daarnaast komen steeds meer bedrijven op andere manieren in actie. Zo startte een groep bedrijven op de Zuidas een campagne om de verlichting in kantoren ’s nachts en in het weekend uit te doen. En verschillende bedrijven (zoals Rabobank en Schiphol) besloten om de thermostaat voortaan niet hoger te zetten dan 19 graden Celsius.
Wat doet de NVDE?
Olof van de Gaag is voorzitter van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie, of kortweg de NVDE. De brancheorganisatie representeert ruim 6.000 bedrijven, in elke schakel van de energieketen, die streven naar een volledig duurzaam energiesysteem in 2050. “Ons werk is volledig gericht op de vraag: hoe kunnen we de energietransitie versnellen?”, zegt Van der Gaag. “Het mooiste zou zijn als de NVDE in 2050 niet langer hoeft te bestaan, omdat de missie is geslaagd.”
Inzetten op energiebesparing
Ook buiten het bedrijfsleven zag Van der Gaag mooie initiatieven ontstaan. Zo breidde de FIXbrigade in Amsterdam deze zomer zijn werkgebied uit. Binnen dit initiatief gaan zogeheten fixers langs de Amsterdamse deuren om bewoners te adviseren over energiebesparing én voeren zij energiebesparende maatregelen uit, zoals het plaatsen van tochtstrippen en radiatorfolie. Steeds meer gemeenten investeren daarnaast in energiecoaches en energiebespaarboxes, merkt Van der Gaag.
Dergelijke initiatieven zijn hard nodig, zegt hij. Want energiebesparing kan echt zoden aan de dijk zetten, zowel op de korte als lange termijn. “De belangrijkste vraag is momenteel: hoe komen we de winter door? Je kunt de leveringszekerheid door de aardgasvoorraden aan te vullen en in te zetten op andere fossiele energiebronnen. Dat zal voor een deel ook moeten. Maar het is ook belangrijk om zoveel mogelijk dingen te doen die de energietransitie verder helpen. Energiebesparing is dan oplossing nummer één.”
25 procent minder gas verbruikt
Wat dat betreft zijn de laatste cijfers van het CBS hoopgevend. In de eerste zes maanden van 2022 werd in Nederland 25 procent minder gas verbruikt dan in het eerste halfjaar van 2021. Met name de industrie en elektriciteitscentrales gebruikten minder aardgas. In de energie-intensieve industrie daalde het verbruik met meer dan 30 procent vergeleken met de eerste helft van 2021. Met name in de aardolie- (-59 procent) en de chemische industrie (-32 procent) werd minder gas gebruikt. Ook werd er 28 procent minder gas verbruikt in elektriciteitscentrales.
Harde doelstelling voor energiebesparing
Van der Gaag hoopt dat de Rijksoverheid de aankomende tijd nog meer inzet op energiebesparing. “Ik heb veel waardering voor hoe Jetten en collega’s er in crisistijd het beste van proberen te maken. Ze doen heel veel goede dingen. Maar op energiebesparing is meer actie nodig. Enerzijds kan de overheid burgers helpen op het gebied van energiebesparing. Anderzijds kan het bedrijven achter de broek zitten, door de energiebesparingsplicht strenger te handhaven. Op beide fronten is nog veel winst te behalen.”
Daarnaast mist Van der Gaag een harde doelstelling voor energiebesparing. “Zo’n doelstelling is er gek genoeg wel voor de aardgasvoorraden. Dus genoeg aardgas opslaan is een harde eis, maar energiebesparing is vrijblijvend. Dat moet echt anders. Want alle energie die je bespaart, hoef je niet uit gasvoorraden te halen.”
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: iedere dag rond 07.00 uur het laatste nieuws
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan! Schrijf je hier in voor onze dagelijkse nieuwsbrief.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in