Dat was de grote vraag tijdens het congres ‘De Toekomst van Solar’ in Den Haag. Ja, de verkoopcijfers vielen tegen in 2024. Er werden 30 procent minder zonnepanelen verkocht dan in recordjaar 2023. Maar volgens hoofdonderzoeker Hrvoje Medarac van DNE Research viel dat allemaal wel mee.
Verdubbeling in 2030
De terugval op de zakelijke markt was slechts 4 procent. Er werd nog steeds voor 3,4 gigawattpiek aan nieuwe zonnepanelen geïnstalleerd, een groei van 14 procent. Ook de komende jaren zal de markt groeien met 4 tot 4,5 gigawattpiek aan nieuw vermogen per jaar. Nu heeft Nederland 27,7 gigawattpiek aan zonnepanelen, terwijl het klimaatdoel voor 2030 uitgaat van 25,7 gigawattpiek. Dat is al gehaald, maar dat is volgens Medarac niet iets om trots op te zijn. “Nederland heeft niet zulke ambitieuze doelen gesteld. Volgens prognoses van het Internationaal Energy Agentschap zou Nederland in 2030 al op 50 tot 55 gigawattpiek aan zonne-energie kunnen uitkomen”, zegt hij.
Krantenkoppen
Veel media zetten de dalende verkopen zwaar aan in hun berichtgeving. ‘Verkoop zonnepanelen volledig ingestort: Gouden tijden zijn voorbij’, kopte NU.nl. ‘Fors minder zonnepanelen geplaatst op daken van huizen’, schreef De Telegraaf. In december schreef het AD nog: ‘Zonnepanelen onder druk: opwekking in december op historisch dieptepunt.’ Pas in de laatste alinea stond dat er in december eigenlijk nooit veel zonne-energie wordt opgewekt en de bijdrage in die maand slechts een paar procent van alle opgewekte stroom bedraagt.
Negatief nieuws verkoopt beter
Waarom doen media dat?, wilde de branche weten. Omdat negatief nieuws beter verkoopt, stelt Nicol Tadema, expert in beïnvloedingstechnieken. Ze schrijven bijvoorbeeld wel over dodelijke verkeersongelukken, maar niet over alle dodelijke ongelukken in huis, terwijl bij dat laatste meer slachtoffers vallen. “Daarom denken we dat er meer mensen in het verkeer omkomen dan dat er mensen omkomen omdat ze van een keukentrapje af vallen. Zo werken de media ook tegen de solar branche”, stelt ze. Ze noemt dat framing en ze gaf alle deelnemers aan het congres tips en tricks om de boodschap over zonne-energie om te keren naar iets positiefs.
Trage politiek
Daarbij kan professor in zonne-energie Arno Smets van de TU Delft misschien helpen. “Hou vol, solar is de toekomst”, luidt zijn positieve motto. Hij gelooft heilig dat het hele energiesysteem gaat veranderen en dat fossiele bedrijven zullen verdwijnen. Dat komt volgens hem niet door de snelheid van besluiten of de vage toezeggingen van de politiek en regeringen. “Als ik het uitreken hebben we in 2045 het beleid bij elkaar om in 2050 op nul uitstoot te komen”, zegt Smets.
100 procent groene stroom
Liever kijkt hij naar andere scenario’s van deskundigen. Bijvoorbeeld die van zijn collega-professor Christian Breyer van de LUT-universiteit in Finland, een autoriteit op energiegebied. Hij laat zien dat een 100 procent hernieuwbaar energievoorziening in 2050 haalbaar is, zonder al te veel extra kosten en zelfs zonder afvang en opslag van CO2 (CCS). “Als je het wereldwijd bekijkt, dan is zon de voornaamste oplossing. Dat is ook logisch als je fysica begrijpt”, zegt Smets. In de modellen van Breyer leveren zonnepanelen in 2050 maar liefst 69 procent van alle energie en windturbines 18 procent. Voor fossiele brandstoffen als olie, gas en steenkool - nu goed voor 84 procent van alle energie - rest dan een marginaal aandeel van nog geen procent.
Kracht zon onderschat
Smets ziet dat de zonnepanelenmarkt elk jaar exponentieel groeit en dat alle voorspellingen en prognoses daarover elke keer te laag blijken. Dit jaar zijn er bijvoorbeeld alleen al net zoveel zonnepanelen hij gekomen als er in 2019 in de hele wereld stonden. In Europa wordt nu ruim 60 procent van alle elektriciteit opgewekt met zon. “Maar toch blijven we de kracht van zon onderschatten”, zegt hij. Elke keer als de productie van zonnepanelen verdubbelt, ziet de professor de kostprijs met 40 procent dalen. “Als je kijkt naar de prijs per vierkante meter dan is het nu zelfs goedkoper om een schutting te bouwen van zonnepanelen, in plaats van hout. En dan hoef je ze niet eens in te pluggen”, zegt Smets. “Voor deze sector geldt dan ook: de zon gaat niet onder. De zon komt op.”
Icoon failliet
Ook al gloort er een mooie toekomst voor solar, in het afgelopen jaar zijn tientallen bedrijven failliet gegaan door de slechte verkoopcijfers. Zowel installateurs als groothandels. Een iconisch bedrijf dat in november failliet ging was groothandel Solarclarity. “Ik heb zitten huilen als een klein kind. Het was een rollercoaster waarbij ik alle krochten van mijn gevoelsleven heb gezien”, vertelt directeur en oprichter Peter Desmet daarover. “Mijn klanten vielen om als dominosteentjes. Totdat wij onszelf tegenkwamen. Ik denk dat heel weinig ondernemingen in Europa ongeschonden uit 2024 zijn gekomen. We zijn allemaal weer met de pootjes op de grond geduwd. Het groeit niet altijd.”
Een paar weken later maakte hij alweer een doorstart met twee dochterbedrijven, Bliq en Denim Solar. Nu is Desmet weer strijdbaar als altijd. “We gaan weer verder. Kom maar op. Met Bliq heb ik opnieuw het doel om 300.000 huishoudens aan te gaan sturen”, zegt hij.
Groene onderstroom
Ondanks een slecht 2024 blijft de branche hoopvol gestemd voor de komende jaren. “De markt heeft een flink pak slaag gekregen, maar zal zich de komende jaren bestendig door gaan ontwikkelen, omdat we niet zonder zonnepanelen kunnen”, zegt voorzitter Doekle Terpstra van branchevereniging Techniek Nederland. “Als ik alleen al kijk naar alle nieuwbouw die er gaat komen. Daarom ben ik helemaal niet pessimistisch over zon en ben ik optimistisch over de verdere verduurzaming van Nederland. Ondanks en niet dankzij het politieke klimaat. Ik zie namelijk dat zich een autonome beweging aan het ontwikkelen is van mensen die zelf zeggen: wat er ook gebeurt, ik wil gewoon door met de verduurzaming van mijn gebouw. De onderstroom blijft groen. Dat is een enorme kracht die doorgaat.”
Lees ook:
- Verkoop zonnepanelen met 30 procent gedaald, maar Nederland haalt nu al klimaatdoel 2030
- Waarom wind en zonne-energie kernenergie te duur en overbodig maken
- Minder zonnepanelen leggen verkort terugverdientijd, maar maak je die rekensom ook bij een auto of een keuken?
- Wees gerust: zonnepanelen blijven goede investering, maar snel duidelijkheid nodig
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
