Blauwe batterij maakt zonnestroom net zoveel waard als aardgas

De techniek is niet nieuw, het idee ook niet. Maar de groeiende aandacht wel, stelt directeur Dominic Tegelbeckers van De Blauwe Batterij. “De oplossing is heel oud, maar het idee om water met zonnestroom te verwarmen wordt weer mainstream. Het is ons doel is dat dit oude idee weer breed gedragen wordt.”

Innovatie

De warmtebatterij was een van de innovaties die werden gepresenteerd tijdens vakbeurs Solar Solutions in de Expo Greater Amsterdam. Het principe is eenvoudig: bespaar gas en geld door elektriciteit om te zetten in warm water en voorkom het terugleveren van zonnestroom aan het net. Dat scheelt terugleverboetes en voorkomt netcongestie.

Zonnestroom niets meer waard

Misschien dat veranderende omstandigheden er aan hebben bijgedragen om zonnepanelen weer te gebruiken om warmte op te wekken (Power to Heat). Nu meer dan de helft van alle opgewekte stroom uit hernieuwbare wind- en zonne-energie komt, ontstaan op zonnige dagen met veel wind overschotten aan stroom. Dat zorgt voor pieken op het elektriciteitsnet (netcongestie) en dalende prijzen. Soms tot nul. Die congestie is een van de redenen voor het kabinet om per 2027 de salderingsregeling af te schaffen. Bezitters van zonnepanelen kunnen hun teruggeleverde stroom vanaf dan niet meer aftrekken van hun energierekening.

Om het nog erger te maken, brengen bijna alle energiebedrijven sinds vorig jaar terugleverkosten in rekening voor de zonnestroom die ze aan het net leveren. Het Algemeen Dagblad maakte een toekomstige rekensom en concludeerde dat zonnestroom vanaf 2027 letterlijk geen cent meer waard is. Behoorlijk prematuur, aldus verschillende experts, maar wel een reële bedreiging voor de zonnesector.

Verbazing

Volgens Tegelbeckers kan de Blauwe Batterij deze problemen deels oplossen. “We hebben energieopslag nodig, we moeten het eigen verbruik van zonnestroom stimuleren en netcongestie oplossen”, stelt hij. “Water is een hele goede opslagbron voor je eigen opgewekte stroom. Ik vind het verbazend dat iets wat zo voor de hand ligt niet eerder is opgepakt.”

Overschot gebruiken

Het systeem zit simpel in elkaar. Een apparaatje op de slimme meter in de meterkast houdt in de gaten hoeveel stroom de zonnepanelen op het dak opwekken. Als dat meer is dan de eigenaar zelf verbruikt, zorgt een energiemanager ervoor dat het overschot aan stroom gebruikt wordt om water te verwarmen. Dat kan in een elektrische boiler of in buffervat tot wel 300 liter. Twee technieken zorgen voor een hoog rendement. Het element in de boiler of het buffervat zet de elektriciteit om in warmte met een factor 1 op 1. Eenmaal opgewarmd zorgt de geïsoleerde wand ervoor dat het water nauwelijks afkoelt. Er is dagelijks slechts een heel klein beetje elektriciteit nodig om het water op temperatuur te houden. Het water hoeft niet eens per se met zonnestroom verwarmd te worden. In de winter of op donkere dagen kan de Blauwe Batterij ook stroom uit het net halen, maar dan op momenten dat de prijs laag is of er geen congestie is, bijvoorbeeld ’s nachts of overdag.

Kijk hier hoe de blauwe batterij werkt:

Gas besparen

Met dat warme tapwater kunnen mensen ’s avonds douchen of in bad gaan. Dat scheelt veel aardgas. Een gemiddeld Nederlands huishouden verbruikt volgens het CBS 1.000 kubieke meter aardgas en 2.500 kilowattuur elektriciteit per jaar. Van die duizend kuub gas gaat ongeveer een kwart naar warm tapwater. “Dat is een enorme hoeveelheid gas voor de verwarming van water. Die kun je op deze manier besparen”, stelt Tegelbeckers. Omdat gas veel duurder is dan elektriciteit, krijgt de zonnestroom op deze manier veel waarde. “De kosten voor het dagelijks tapwatergebruik zijn bijna net zo hoog als het hele elektriciteitsverbruik”, weet hij.

Veel voordelen

Volgens Tegelbeckers is de Blauwe Batterij een schone en eenvoudige vorm van energieopslag die veel voordelen kent. Bezitters van zonnepanelen hoeven minder te salderen omdat ze meer stroom zelf gebruiken. Ze voorkomen daarmee ook dat ze hun stroom terugleveren op momenten dat die weinig waard is. Verder daalt hun gasrekening en worden ze meer zelfvoorzienend qua energie. Daarnaast verminderen ze de netcongestie die vaak overdag ontstaat als miljoenen zonnepanelen stroom terugleveren aan het net. ’s Avonds ontlasten ze juist het net door te douchen met hun zelf verwarmde water. Omdat steeds meer huishoudens een elektrische boiler hebben, slaan die ’s avonds massaal aan en zorgen voor pieken in de elektriciteitsvraag.

Beter dan thuisbatterij

Tegelbeckers durft zelfs te stellen dat het systeem meerdere voordelen heeft ten opzichte van de thuisbatterij. Die heeft meestal een beperkt vermogen en kan de zonnestroom maar een paar uur opslaan. De warmtebatterij is eenvoudiger, kan meer energie voor langere tijd opslaan en is een stuk goedkoper. “Sowieso kan dit een hele goede aanvulling zijn op de thuisbatterij”, zegt hij.

Lees ook:

• Warmtebatterij verwarmt wijken en gebouwen als het net geen stroom kan leveren
• TU Eindhoven laat zien hoe je met slimme superbatterij netcongestie op industrieterreinen en campussen kunt oplossen
• Verkoop zonnepanelen met 30 procent gedaald, maar Nederland haalt nu al klimaatdoel 2030
• Installatiebranche slaat terug: SolarNRG verkoopt zonnepanelen met energiecontract zonder terugleverboete