“Dit is echt uniek in Nederland”, zegt Sanne Castro. Als manager engineering en advies bij Joulz was hij nauw betrokken bij de ontwikkeling van het energiecollectief. “Zonder deze oplossing had de helft van de bedrijven zich hier niet kunnen vestigen.”
Netcongestie groeiend probleem
Netcongestie is een groeiend probleem door heel Nederland. Doordat we steeds meer zelf stroom opwekken en elektrificeren neemt de vraag naar transportcapaciteit toe. Ook op Schiphol Trade Park konden niet alle vijftien bedrijven die zich wilden vestigen stroom afnemen. De vier ondernemingen die als eerste een bouwvergunning hadden konden een aansluiting aanvragen bij netbeheerder Liander. Daarna was het op.
Voor de overige elf bedrijven was toen de keuze: verkassen of voor je eigen energievoorziening zorgen. Zoals Joulz voor het distributiecentrum van Intospace deed, dat geheel zelfvoorzienend werd met behulp van 22.000 zonnepanelen, batterijen en een gasgenerator. “Je kunt je voorstellen dat dit een heel dure oplossing is”, zegt Castro. “Dan heb je het over miljoenen, terwijl een netaansluiting over tonnen gaat.”
Virtueel stroomnet
Ook de andere bedrijven zonder aansluiting zochten naar dit soort oplossingen. Totdat gebiedsontwikkelaar SADC met het idee kwam voor het virtuele stroomnet. “Het houdt in dat de vijftien bedrijven de vier beschikbare aansluitingen delen en elkaar van stroom voorzien”, zegt Castro. Dat kan omdat netaansluitingen vaak veel meer vermogen hebben dan nodig is. “Bedrijven vragen vaak twee keer of zelfs drie keer zoveel vermogen aan dan ze nodig hebben. Dat vermogen is dus voor het grootste deel van het jaar over.”
Daar komt bij dat de bedrijven niet allemaal op hetzelfde moment dezelfde hoeveelheid stroom nodig hebben. Op het bedrijventerrein zitten distributiecentra, kantoren en ook een hotel. “Een van de bedrijven heeft veertig elektrische vorkheftrucks, een ander heeft volcontinue robots aan het werk en weer een ander maakt gebruik van vriescellen voor het opslaan van producten”, zegt Castro. “Ze hebben dus allemaal een ander energieprofiel.”
Stroom delen
Bovendien wekken verschillende bedrijven zelf stroom op met behulp van zonnepanelen. Ook die stroom gaan ze met elkaar delen. Door vraag en aanbod slim op elkaar af te stemmen hebben ze nooit meer transportvermogen nodig dan die vier aansluitingen die beschikbaar zijn.
Volgens de projectmanager van SADC Arnoud van der Wijk kan zo tot wel 90 procent van de stroomvraag van alle bedrijven (met én zonder capaciteit) gewoon uit het net worden geleverd. Tijdens piekmomenten wordt de beschikbare netcapaciteit aangevuld met (zonne)energie uit batterijen en als het echt niet anders kan met generatoren op aardgas.
Aardgasgebruik verlagen
Als ze niet hadden samengewerkt en elk bedrijf op het terrein zelfvoorzienend was geworden, zou het aardgasgebruik aanzienlijk hoger liggen. “Door samen te werken reduceren de bedrijven het gasgebruik met 60 tot 90 procent”, zegt Castro. “Dat willen we nog lager krijgen door ook te sturen in het energieverbruik. Bijvoorbeeld door het laden van vorkheftrucks te spreiden.” Maar zo ver is het nog niet.
Spil in het virtuele stroomnet is het energiemanagementsysteem van technologiebedrijf Spectral Energy. “Je kunt elk bedrijf op het Schiphol Trade Park als een energie-eiland zien dat zijn eigen stroom opwekt en vraagt”, zegt Castro. “Een computer stuurt al die verschillende energie-eilanden aan en zorgt ervoor dat iedereen altijd stroom heeft.” Daarbij maakt het gebruik van realtime-informatie over de gebruiksprofielen van de aangesloten bedrijven in combinatie met weersvoorspellingen, gasprijzen van verschillende leveranciers en batterijcapaciteit. Het systeem zet de meest duurzame energie als eerste in.
Eerste keer
Het is de eerste keer dat bedrijven netaansluitingen delen. Maar gezien de toenemende problemen op het elektriciteitsnet zal het vast niet de laatste keer zijn, denkt Castro. “De rest van Nederland krijgt dit probleem ook. En deze oplossing is ook elders goed toe te passen.”
Schrijf je in voor onze Newsbreak: iedere dag rond 12 uur het laatste nieuws
Wil jij iedere middag rond 12 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan! Schrijf je hier in voor onze Newsbreak.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
