De studie toont aan dat bijna alle 1.513.680 gebouwen in Noord-Holland aangesloten kunnen worden op duurzame warmte. De provincie is omgeven door water en ook in de regio is veel oppervlaktewater te vinden, waardoor deze vorm van verwarming zeer geschikt is voor dit gebied.
TEO en TEA
De zon warmt oppervlaktewater in de zomer op. Daarna kan de provincie het gebruiken om huizen te verwarmen. Dit wordt thermische energie uit oppervlakte, ofwel TEO, genoemd. Ook afvalwater zoals rioolwater of warmte die vrijkomt bij rioolwaterzuivering, is bruikbaar als energiebron. Dan heet het thermische energie uit afvalwater; TEA. Omdat deze vormen van warmte oneindig zijn, zou het een duurzaam alternatief kunnen zijn voor gas.
Lees ook: Verwarming zonder aardgas wordt makkelijker met compacte warmtebuffer
Alternatieve warmtebronnen
In slechts zes van de 449 wijken in de provincie lijken waterwarmtebronnen te ver van de gebouwen te liggen om ze effectief te kunnen gebruiken. In deze gevallen wordt gekeken of er alternatieve warmtebronnen zijn, zoals restwarmte van de industrie en datacenters, of warmte uit de diepe ondergrond (geothermie).
Zijn TEO en TEA dan de oplossing om Noord Holland van het gas af te krijgen? “Nee, want er is niet één weg naar een klimaatneutraal Noord-Holland”, aldus een woordvoerder van de provincie Noord-Holland. “Maar uit het onderzoek is wel gebleken dat er meer potentie in TEO en TEA zit dan gedacht.”
Hoe TEA en TEO in de praktijk wordt toegepast, is onder andere afhankelijk van hoe ver de bron van de te verwarmen wijk ligt. “Naarmate de afstand groter wordt is het moeilijk om het water op temperatuur te houden, omdat het water onderweg warmte verliest. Dan is het efficiënter om naar andere warmtebronnen te kijken.”
Verbouwing van woning
Net als met alle warmtebronnen moet een woning geschikt worden gemaakt voor aansluiting op een warmtenet. Om wijken te verwarmen met behulp van oppervlaktewater is een centrale warmtekoudeopslag, warmtewisselaar en warmtepomp nodig. Bij thermische energie uit afvalwater wordt gebruik gemaakt van de warmte van rioolwater, warmte die vrijkomt bij de rioolwaterzuivering en warmte die vrijkomt bij rioolgemalen.
“Als we uitgaan van middentemperatuur warmtenetten in combinatie met een acceptabel warmtepomprendement, kunnen alle woningen vanaf bouwjaar 1860 verwarmd worden”, vertelt de woordvoerder. “Daarnaast, en dat geldt voor alle vormen van verwarmen, is het altijd van belang goed te isoleren.”
Lees ook: Warmtepomp op CO2 werkt ook voor minder goed geïsoleerde woningen
Benodigde infrastructuur
De verwachting is dat TEO en TEA, of aquathermie, vooral in nieuwe projecten wordt toegepast, waarbij een optimale combinatie van warmtebron, warmtenet en afnemer wordt gezocht. “Dat hangt dus grotendeels af van de plannen”, zegt Noord-Holland. “De kosten zitten voor een groot deel in de infrastructuur en worden per project bepaald. Dit hangt sterk af van projectspecifieke kenmerken, zoals ligging van de leidingen en dichtheid van de bebouwing.”
Om de beurt van gas af
In het Klimaatakkoord is afgesproken dat Nederland in 2050 aardgasvrij moet zijn. Momenteel werken gemeenten aan de Transitie Warmte. In dit plan, dat eind 2021 gepresenteerd wordt, staat welke wijken het eerste van het gas af gaan en in welk tempo een stad het gas vaarwel zegt. Warmte is één van de uitdagingen van een duurzame toekomst. Waar duurzame elektriciteit met wind en zon voorhanden is, geldt dat voor warmte niet; op dit moment is slechts 2,7 procent van de warmte afkomstig van een duurzame bron.
Bron: Noord-Holland | Beeld: Adobe Stock
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
